Nieuwe online zuivelwinkel streeft naar eerlijke prijs voor de boer

De huidige zuivelketen is scheefgegroeid, vindt hij. De duurzaamheidsproblematiek, oneerlijke prijzen voor de boeren, de macht van de grote partijen als FrieslandCampina en andere maatschappelijke uitdagingen maken dat het nu echt tijd is voor een radicaal andere aanpak in deze traditionele, vastgelopen keten, volgens Hoogenberg.

Uitgangspunt is de marktvraag, stelt hij. „We beginnen bij de consument. Die moet online z'n eigen zuivelpakket kunnen samenstellen, op maat. We willen beginnen met yoghurts en hangop. Daar kunnen ze dan naar wens extra vitamines, calcium, goede bacteriën, mineralen en andere toppings bij bestellen.”

De producten komen uit gestandaardiseerde kleinschalige zuivelfabriekjes in de regio waar de melk van lokale boeren wordt verwerkt. „Hoog geautomatiseerd en gerobotiseerd”, zegt Hoogenberg, „anders kan het niet uit. En zo kun je de organisatie heel plat houden.” Deelnemende boeren zullen via een abonnementsvorm wel een bijdrage moeten leveren aan de verwerking. Niettemin is Hoogenberg ervan overtuig dat de productie in dergelijke modulair opgezette fabriekjes een stuk goedkoper kan dan bij grote ondernemingen als DOC en FrieslandCampina.

„Via Ikwileerlijkezuivel.nl houd je de keten kort en lever je producten met toegevoegde waarde”, legt hij uit. „Ik denk dat het realistisch is dat er voor de boer dan 20 tot 30 procent meer overblijft. Dat is ook nodig, anders red je het in de toekomst niet als boer.”

Crowdfunding

De financiering zal voor een groot deel rusten op crowdfunding: consumenten die investeren in en deels mede-eigenaar worden van zo'n kleinschalige zuivelfabriek. Met die 'community' wordt vervolgens ook een sociaal contract afgesproken, waarin boeren afspreken welke stappen ze kunnen zetten op het gebied van uitstoot van stikstof, broeikasgassen en biodiversiteit.

Hoogendoorn is al twee jaar bezig met de plannen en is tot nu toe geen onoverkomelijke bottlenecks tegengekomen, zegt hij. „We doen dit om boeren weer een eerlijke prijs te geven. Ik heb het gevoel dat boeren in het verdomhoekje zitten. Als we de consumenten er op deze manier bij betrekken, kom je als boer weer in een positieve flow.” De ondernemer zegt inmiddels al heel veel belletjes en appjes van boeren te krijgen die geïnteresseerd zijn om mee te doen.

Meerprijs

Melkveehouder Jan Scholten Linde uit Hezingen bij Tubbergen is buurman van Hoogendoorn. Hij ziet het wel zitten. „Wij zitten hier rond het Natura2000-gebied Springendal. We zijn lid van FrieslandCampina, maar een tijdje terug uit het PlanetProof-programma gezet omdat we te ver van de fabriek af zitten. Terwijl we overal aan voldoen. We proberen nu met een aantal boeren hier uit het gebied om dit op te zetten, om zo toch een meerprijs voor onze melk te ontvangen. Je haalt het grootwinkelbedrijf ertussenuit”, zegt hij.

Scholten Linde hoopt ook op meer waardering van de consument. „Als je de krant leest, doen boeren alles fout. Terwijl de toeristen die hier fietsen het plaatje met de koeien in de wei prachtig mooi vinden.”

De Twentse melkveehouder is gecharmeerd van het systeem van crowdfunding. „Als consumenten er zelf aan deelnemen, maken ze er ook reclame voor. Dat komt de afzet ten goede.”

De ambitie van het nieuwe zuivelplatform is om binnen een jaar de eerste kleinschalige zuivelfabriek operationeel te hebben. De kans is groot dat die in Twente of de Achterhoek komt te staan. Als het goed loopt, kan het concept verder worden uitgerold.