Jaarlijks nieuwe tepelvoeringen niet genoeg
Tweederde van de melkveehouders vervangt de tepelvoeringen in de melkstellen pas na 3.000 melkingen. Dat heeft het Uiergezondscentrum Nederland (UGCN) vastgesteld door gegevens over onderhoudsbeurten en melkstellen te vergelijken. Na 2.500 melkingen zijn rubberen tepelvoeringen versleten, stelt het UGCN.
Er ontstaan slijtagestrepen en haarscheurtjes. Ook zit er geen rek meer in en ze zijn langer geworden. Ziekteverwekkers kunnen zich gemakkelijker verschuilen in de tepelvoering en daarmee vormen ze een extra besmettingsbron . Het reinigen wordt lastiger omdat het melkvet zich makkelijker hecht en het melken duurt langer als tepelvoeringen zijn versleten.
Het risico bestaat dat de koeien door het slappe materiaal onvoldoende worden uitgemolken. Veel veehouders merken deze problemen echter niet op, aldus UGCN-voorzitter Theo Lam, of ze leggen het verband niet met versleten tepelvoeringen. Meestal worden de tepelvoeringen pas vervangen als de jaarlijkse onderhoudsbeurt wordt uitgevoerd. Vaak is dat te laat.
Bij 80 melkkoeien , twee keer daags melken en een 2 x 6 visgraat melkstal is de maximale gebruiksduur van de tepelvoeringen 6 maanden. Bij 50 melkkoeien en een 2 x4 melkstal 6,5 maand en bij 120 melkkoeien en een 2x 10 melkstal 7 maanden. „Mogelijk realiseren veehouders zich niet dat bij uitbreiding van de veestapel zonder de melkstal uit te breiden de tepelvoeringen sneller aan vervanging toe zijn”, aldus Theo Lam.
Kosten
Het UGCN overdrijft niet, verzekert hij. „De uitkomst van het onderzoek heeft me echt verbaasd. Daarom hebben we er ook aandacht voor gevraagd. Ik realiseer me dat tepelvoeringen niet goedkoop zijn. Maar je hebt de kosten met één mastitis geval minder al weer terugverdiend. Mastitis kost ook honderden euro’s per geval. Bovendien hebben we gekeken hoeveel bedrijven pas na 3.000 melkingen vervangen. Maar bij 2.500 melkingen zijn de meeste tepelvoeringen echt al versleten, zo blijkt uit de verzamelde literatuur wereldwijd.”
Tepelvoeringen kosten al gauw 20 euro per stuk. Toch weerhoudt dat de veehouder er niet in de eerste plaats van de tepelvoeringen vaker te vervangen, denkt Theo Lam. „ Het is geen leuk werk. Je bent geneigd een lastig karwei uit te stellen.”
Cees de Koning, melkwinningsspecialist bij de Animal Science Group(ASG), denkt dat tepelvoeringen uit één stuk ge makkelijker te zijn vervangen dan tepelvoeringen die uit twee delen bestaan, zoals de Westfalia-voeringen met melkglaasjes. „Niet met schroevendraaiers aan de slag gaan en leg de tepelvoeringen in heet water met een sopje. Daardoor wordt het materiaal tijdelijk soepeler.”
Siliconen en melkrobot
Het UGCN doet geen aanbevelingen over de kwaliteit van tepelvoeringen, die in allerlei soorten en maten te verkrijgen zijn. „Uitgezonderd silliconen-tepelvoeringen, die gaan twee en een half tot drie keer langer mee” , aldus Theo Lam.
Kees de Koning wil over het scala aan tepelvoeringen die worden aangeboden wel kwijt dat B-merken niet per definitie slechter zijn dan de tepelvoeringen die onder merknaam door de melkmachinedealer worden geleverd. „Ik heb er geen aanwijzingen voor. Maar wie het zeker wil weten, kan het eenvoudig een half jaar proberen. Verschil in kwaliteit kan je met name zien aan de lengte van de tepelvoering. Hoe langer de tepelvoering na een half jaar melken, des te minder de kwaliteit.”
Voor siliconen tepelvoeringen gelden andere normen. Ze gaan twee en een half tot drie keer langer mee dan de rubber variant. Kees de Koning vermoedt dat siliconen-tepelvoeringen langzaam terrein winnen, maar harde cijfers heeft hij niet. Siliconen gaat veel langer mee, maar zijn ook veel duurder. Ook voor de melkrobot geldt een andere norm dan 2.500 melkingen.
Omdat er per melkstel dagelijks veel meer melkingen worden uitgevoerd, moeten tepelvoeringen bij automatisch melken al na een dag of twintig worden vervangen. Dat wordt lang niet altijd gedaan, concludeert ASG-specialist Cees de Koning. „Dit is een van de redenen voor verhoging van het celgetal.”
Rekenmodule
Op de website www.vervangtepelvoeringen.nl kunt u voor uw eigen bedrijfssituatie uitrekenen wat de maximale gebruiksduur is van de tepelvoeringen die u gebruikt. Dat hangt af van het aantal melkkoeien, het type melkstal, het aantal melkingen per dag en de soort tepelvoering.
