BeterRuwvoer: Drijfmest verbeteren effectiever dan mest en urine scheiden
Kennisplatform BeterRuwvoer is een nieuwe partner voor Topkuil. De focus ligt op het verbeteren van de kwaliteit van mest, bodem en ruwvoer. De initiatiefnemers Piet Riemersma en Wim Jaspers zijn van mening dat natuurlijke processen altijd de basis moeten zijn.
Te enkelzijdig focus op N, P en K
Al jarenlang ligt bij het voeden van de bodem de focus enkelzijdig op stikstof, fosfaat en kali. Het microklimaat krijgt nauwelijks aandacht. Dit terwijl bij het voeren van de koe het bacterieklimaat wel centraal staat. „Maar waarom brengen we mest en urine bij elkaar terwijl dit tegennatuurlijk is en er allerlei schadelijke processen ontstaat? Wat doet een drijfmestinjectie op het bodemleven?”, vroegen zij zich af.
Volgens Riemersma en Jaspers is het een goede zaak dat de focus weer komt te liggen op het mest en urine scheiden bij de bron. „Mest en urine horen eigenlijk niet bij elkaar. Dan ontstaan er allerlei schadelijke stoffen.” Hij noemt daarbij ammoniak, methaan en koolstofdioxide, maar ook de nog schadelijkere stoffen waterstofsulfide en waterstofcyanide. „We kennen allemaal de ongevallen met fatale gevolgen door mestgassen. Die gassen ontstaan alleen als je mest en urine mengt.”
Bacteriën toevoegen aan drijfmest
Maar de ruwvoerspecialisten zijn ook realistisch. „De meeste melkveebedrijven hebben nu eenmaal drijfmest en dat zal voorlopig zo blijven.” Daarom wilden Riemersma en Jaspers graag aan de slag met mogelijkheden om de drijfmest te verbeteren, zodat de gunstige bacteriën in de mest en de bodem gestimuleerd worden. De kennis in de landbouw is op dit vlak heel beperkt. Uiteindelijk vonden ze een bedrijf die voor allerlei doeleinden bacteriën produceert, onder andere voor het ontgeuren van toiletten langs de snelweg. „We weten dat wanneer mest en urine niet stinken, er goede processen aan de gang zijn. Dit liet ons niet meer los. We zijn daarop het gesprek met deze mensen aangegaan.”
Uiteindelijk selecteerden ze vier soorten bacteriën die in de koe en bodem voorkomen. De combinatie van bacteriën resulteert tot het product Valorem. De bacteriën worden met een gieter over de roosters toegevoegd aan de mest. Drijfmestanalyses tonen meer plantbeschikbaar ammonium-stikstof. Praktijkproeven tonen een 13 procent hogere drogestofopbrengst. De VEM- en DVE-opbrengst lag respectievelijk 15 en 16 procent hoger.
De ruwvoerspecialisten zien het product als aanvulling en niet als vervanging van bijvoorbeeld kunstmest. „We geven toe, het mooiste zou zijn als je hoogproductieve landbouw volledig op een natuurlijke manier zou kunnen bewerkstelligen. Maar zover zijn we nog niet. Daarvoor moeten we nog veel meer kennis verzamelen van wat er in de bodem gebeurt. Chemie en biologie hoeven elkaar ook zeker niet te bijten en horen bij elkaar. Zolang je de chemische processen maar laat aansluiten op de natuurlijke processen. Maak gebruik van het gezamenlijke krachtenspel.”
Lees ook het uitgebreide achtergrondverhaal over dit onderwerp in het maart-nummer van vakblad Melkvee, dat op donderdag 25 en vrijdag 26 maart verschijnt. (klik hier voor een proefnummer of om abonnee te worden)