‘Genomics is je reinste boerenbedrog’

„Ik onderschrijf de bevindingen volledig.” Met die boodschap belde Hilbrand Korver de redactie van Melkvee Magazine over een artikel dat in de mei-editie had gestaan. Uit dat artikel bleek dat de dochterfokwaarden van stieren slecht overeenkwamen met de eerdere genomicsfokwaarden. Ook een door Korver gefokte jonge stier werd vanwege zijn genomicsfokwaarde achteraf te vroeg afgevoerd. Daarnaast werd een koe van Korver – die nota bene een topper bleek op het CRV-teststation – alsnog afgewezen op basis van haar genomics en inmiddels heeft ook zijn huidige beste koe teleurstellende genomics-fokwaarden.

Vanaf 1994 zijn er vanuit Nederhorst den Berg veel vaarzen naar het inmiddels opgeheven Delta-testbedrijf in Kollum vertrokken. Een van de laatste dieren die naar het Delta-testbedrijf vertrok, was Jaantje 421 (Jocko x Russel). Ze liet een vaarzenlijst noteren met een lactatiewaarde van 121 en scoorde 86 punten voor alle exterieuronderdelen. Waar ze voorheen zonder twijfel tot stiermoeder zou worden gebombardeerd, gooide de merkertest nu roet in het eten. „Jaantje 421 presteerde vergelijkbaar aan CRV’s topdonor Delta Renate. Maar Renate heeft hogere merkers, waardoor CRV tegenwoordig zo’n beetje haar hele fokprogramma aan deze koe ophangt, terwijl ze Jaantje links laten liggen”, stelt Korver.

In Nederhorst den Berg is Jaantje 434 (Canvas x Russel) inmiddels de hoogste Inet-koe van het bedrijf. De halfzus van Jaantje 421 realiseerde een vaarzenlijst van16.467 kgmelk met 3,33 procent vet en 3,47 procent eiwit in 568 dagen, goed voor een lactatiewaarde van147. Inhaar tweede, lopende lijst is haar lactatiewaarde voorspeld op 143.

De inmiddels met 87 punten ingeschreven koe is veelvuldig gespoeld en onderging ook een genomicstest. Het opvallendste merkereffect daarbij was de min 2 voor uierdiepte. Oftewel, op basis van genomics ging de fokwaarde van Jaantje 434 voor uierdiepte twee punten naar beneden. „Ik begreep daar niets van. Jaantje 434 heeft met 87 punten een super uier, met een uierdiepte van 5, wat uitstekend is voor zo’n hoge productie”, aldus Korver.

„Ik heb me door CRV laten vertellen dat de koe zelf dan wel een goede uier kan hebben, maar dat de koe dat helaas niet vererft.” Ricky-dochter Jaantje 471 en Shottle-dochter Jaantje J 609, beide dochters van Jaantje 434, bewijzen inmiddels het tegendeel. De Shottle-dochter haalt met een 9 (ondiep) voor uierdiepte de maximale score en heeft 86 punten voor haar uier gekregen (LW 127), terwijl de Ricky-dochter een 8 voor uierdiepte haalt en 85 punten voor haar uier heeft gekregen (LW 120).

„Een tijdje geleden las ik dat CRV een verbeterde genomicstest beschikbaar had. Omdat ik goede hoop had, liet ik Jaantje 434 opnieuw op merkers onderzoeken. Maar de uitslag was met min 4,5 voor uierdiepte nu nog erger”, vertelt Korver. „De koe kwam daarmee op een verwachtingingswaarde van slechts 94 voor uierdiepte, vererft dus ondergemiddeld voor uiers en daardoor ook voor duurzaamheid. Zo maak je van een beste koe een rotkoe”, klinkt het teleurgesteld. De merkertest liet de fokwaarde voor Inet van Jaantje 434 van 192 naar 174 kelderen, de NVI daalde van 139 naar 68, het exterieur van 104 naar 102 en de levensduur van 232 naar 69.

De teleurstellende resultaten brachten Korvers vertrouwen in de genomicstechniek forse schade toe. „Ik ging er aanvankelijk vanuit dat merkerinformatie net zo betrouwbaar was als de roodfactor en vind de huidige ontwikkelingen erg jammer. Ik heb inmiddels met meerdere mensen van CRV gesproken, maar kom er niet verder mee. Als het voortijdig slachten van mijn stier Elberg 222 Florin nu de enige vergissing was, kon ik er nog mee leven, maar de hele fokkerij wordt aan de genomicstechniek opgehangen. Ze kijken alleen nog naar de merkers en niet meer naar de koe.”