‘Knettergek’ verklaard vanwege plas-drasgebied
‘Je bent knettergek’, zeiden sommige boeren tegen Sijtsma toen hij voor het eerst een stukje land onder water zette. „Alleen al het idee dat je gezond grasland onder water zet om een plas-drasgebied te creëren voor weidevogels is voor menig boer ondenkbaar. Het zit tussen de oren. Het past niet in ons productie-denken”, vertelt Sijtsma.
Plas-dras door zoutwinning
„Op dit land werd vroeger zout gewonnen, waardoor de bodem daalde en het waterpeil dus hoog stond. Dat was een paradijs voor weidevogels. Ik weet nog dat mijn vader schotten in het land plaatste, omdat hij door de hoge waterstand de weide anders niet goed kon bewerken. En nu heb ik, de volgende generatie, twee stukken onder water gezet. Ik heb twee plekken ingericht als plas-drasgebied. En op de percelen met kruidenrijk grasland, gelegen aan weerskanten van het plas-drasgebied, maai ik pas in juni om de broedsels niet te verstoren Overigens is mijn ervaring dat te laat maaien ook niet goed is. Dan gaat het gras hangen en vinden de vogels het geen fijne plek meer. Dan gaan ze gewoon bij de buren zitten.”
De gemakkelijkste manier om een plas-drasgebiedje te maken is volgens Sijtsma op een laagte of kommetje in het land. „ Maar je kunt ook op een vlak stuk land een dijkje trekken. Je hoeft geen binnenmeer te creëren, een beetje drassig is goed genoeg. Soms is het al voldoende om gewoon de waterpomp over het weiland te laten lopen. Een plas-dras is echter geen garantie voor weidevogels. Ik ken boeren met prachtige plas-dras gebiedjes waar geen weidevogel komt. Het kan soms ook best een aantal jaren duren voordat ze het ontdekken.”
Wat komt er kijken bij een plas-dras?
Een plas-drasgebied trekt alleen weidevogels aan als het gecombineerd wordt met een geschikt broed- en leefgebied. Vuistregel: minimaal 0,5 hectare plas-dras per 100 hectare weidevogelgebied. Is het gebied kleiner, dan kan zo’n plas-drasgebiedje zich ontpoppen tot een ecologische val. Het weidevogelgebied moet kruidenrijke weidevogelgraslanden bevatten met uitgesteld maaibeheer (minstens tot 15 juni), beperkt bemesten (hooguit alleen ruige mest) en eventueel extensieve beweiding. Een open landschap zonder bomen verkleint het risico op predatie van de eieren en kuikens door vogels, omdat roofvogels bomen als uitzichtpunt gebruiken.
Lees meer over weidevogels in de special Onze Weidevogels die zaterdag 16 januari verscheen bij de kranten Agraaf, Stal & Akker, Vee & Gewas en Veldpost. Nog geen abonnee? Vraag dan hier een proefabonnement aan.
Let op: In de provincie Friesland wordt het magazine ‘Onze Weidevogels’ op 30 januari bezorgd.
Tekst: Oswin Schneeweisz
Beeld: Arjan van Duijvenboden