Ledenraad achter plannen om FrieslandCampina slagvaardiger te maken

Door het aantal districten terug te brengen van 21 naar 14 wil FrieslandCampina de wendbaarheid en slagvaardigheid van de onderneming vergroten. Het aantal districtsraadsleden wordt teruggebracht van 210 naar 140. In de nieuwe opzet komt meer ruimte voor het uitwisselen van ideeën tussen de verschillende districten. In vier nieuw te vormen clusters worden ledenraadsleden uit alle districten gevraagd gericht mee te denken over één van de volgende vier thema’s: dagelijks bestuur; waarde voor ons; zorg voor dier en natuur en ledenbetrokkenheid en ledenbinding.

Het aanpassen van de governance vraagt om enkele wijzigingen in de statuten. De verwachting is dat deze wijzigingen in juni 2021 van kracht zijn. Frans Keurentjes, voorzitter van FrieslandCampina, reageert verheugd op de wijzigingen in de governance. „De grote betrokkenheid waarmee over de governance in alle geledingen van de coöperatie is meegedacht, geeft mij het volste vertrouwen dat we met de juiste dingen bezig zijn. Samen geven we op deze manier vorm en inhoud aan de governance van onze coöperatie.”

Op weg naar een toekomstbestendige ledenfinanciering

Nadat in 2019 is geconcludeerd dat het systeem van ledenfinanciering niet meer voldoet aan de eisen van deze tijd probeert FrieslandCampina samen met haar leden te komen tot oplossingsrichtingen voor een nieuw ledenfinancieringssysteem. In de afgelopen periode is zowel bij ledenbijeenkomsten als op ledenraadsbijeenkomsten veel aandacht besteed aan het helder krijgen van de knelpunten in de huidige wijze van financieren en de gewenste uitgangspunten voor een nieuw systeem. Dit leverde uiteindelijk drie dilemma’s op die door een grote groep leden worden onderschreven.

De eerste is de verhandelbaarheid van de vrije ledenobligaties. Vergrijzing van het ledenbestand en het afnemende aantal leden zorgt voor onbalans op de markt. Het aanbod ledenobligaties neemt toe terwijl de vraag afneemt. Dit betekent dat de Rabobank regelmatig ledenobligaties op moet kopen, om de markt in balans te houden. En hoewel er in 2020 een kleine opleving zit in de vraag naar ledenobligaties vrij is de verwachting dat de verhandelbaarheid in de toekomst verder onder druk komt te staan.

Het tweede dilemma is de scheefgroei in het geïnvesteerde kapitaal per kilogram melk. Door het ontbreken van een koppeling tussen de hoeveelheid geleverde melk en het geïnvesteerde vermogen nemen de verschillen in de kapitaalinleg per kilogram melk toe. Aanpassingen zijn nodig om recht te doen aan de coöperatieve grondbeginselen.

Het derde dilemma betreft de kwaliteit van het eigen vermogen. FrieslandCampina heeft een eigen vermogen van 39 procent, bestaande uit 17 procent weerstandvermogen en 22 procent ledenobligaties. Buiten het gegeven dat de balans tussen beide soorten vermogen niet op orde is, streeft FrieslandCampina naar een weerstandsvermogen van 25 procent.

Naast het formuleren van de dilemma’s zijn er vanuit de ledenbijeenkomsten en de ledenraadsvergadering ook een aantal uitgangspunten geformuleerd voor het nieuwe systeem. Het eerste uitgangspunt is dat er een integrale oplossing moet komen voor de benoemde dilemma’s. Het koppelen van melk en kapitaal wordt beschouwd als één van de belangrijkste onderdelen van het nieuwe systeem. Hiermee wordt voorkomen dat de verschillen in financiering tussen actieve leden te ver oplopen. Ook moet er een ‘ingroei-model’ worden ontwikkeld voor nieuwe of jonge leden. Tenslotte is het belangrijk dat bij het opzetten van het nieuwe systeem recht wordt gedaan aan in het verleden opgebouwd kapitaal van individuele leden.

Koppeling tussen melk en kapitaal noodzakelijk

Tijdens de ledenraad van 15 december hebben de ledenraadsleden zich duidelijk uitgesproken voor een koppeling tussen melk en kapitaal in het nieuwe systeem. Verder vindt de ledenraad het belangrijk dat er gekeken wordt naar mogelijke oplossingen voor de aangedragen dilemma’s in de vorm van certificaten met een winstafhankelijke of procentuele uitkering. Om hier een gedegen besluit over te kunnen nemen, is het belangrijk dat duidelijk in beeld wordt gebracht wat het invoeren van certificaten betekent voor zowel de leden, de coöperatie als de onderneming. FrieslandCampina streeft ernaar, om tijdens de voorjaarsvergaderingen een eerste voorstel voor het nieuwe ledenfinancieringssyteem te presenteren. De definitieve besluitvorming over dit systeem zou in het najaar van 2021 plaats moeten vinden, waarna het systeem in 2022 kan worden ingevoerd.