Waar op letten bij pensbestendige vetten?

Pensbestendig vet is het supplement met de hoogste energiewaarde van alle grondstoffen voor melkveevoeder. Een willekeurig product toevoegen aan het rantsoen is echter niet verstandig. In het aanbod aan producten zit namelijk een grote variatie in herkomst, het productieproces, de prijs en de samenstelling van vetzuren. Deze hebben een grote invloed op de hoeveelheid beschikbare energie (VEM), de melkproduktie en vruchtbaarheid. Maak dus een bewuste keuze.

Samenstelling van vetzuren

Vooral de samenstelling van de vetzuren in het supplement vraagt aandacht. Het vetzurenprofiel bepaalt of het past bij het lactatiestadium van de koe en het overige rantsoen. Zo is de behoefte van een verse koe anders dan een koe die al langer aan de melk is. Aan het begin van de lactatie is het belangrijk om een negatieve energiebalans te voorkomen. Dan heeft een supplement met een hoog aandeel C18:1 (oliezuur) in pensbestendige vorm -dus als Ca-zout- de voorkeur. Dit vetzuur heeft een gunstig effect op de lichaamsconditie van de koe en bevordert de vruchtbaarheid.

Pensbestendig vet voor hele lactatie

Het vetzuur 16:0 (palmitinezuur) stimuleert de melkvetproductie en is daarom bij uitstek geschikt voor de tweede helft van de lactatie. Voor veehouders die niet met productiegroepen werken en liever één supplement gebruiken voor hun veestapel, bieden producten, zoals Mega-Max, een uitkomst. Deze producten hebben een vetzurenprofiel dat optimaal is om de gehele lactatie te voeren.

Op basis van wetenschappelijk onderzoek

Uit recent onderzoek blijkt het belang van C18:1 aan het begin van de lactatie. De onderzoekers kwamen uit op een optimale verhouding van 60 procent C16:0 (palmitinezuur) en 30 procent C18:1 (oliezuur). Met C18:1 behouden koeien hun conditie aan het begin van de lactatie en geven zij door de C16:0 extra melk.

Mate van pensbestendigheid

Bij het voeren van vetten is het belangrijk dat deze pensbestendig zijn. Met name voor calciumzouten is het belangrijk dat deze zijn geproduceerd met voldoende grote korrels om uiteen vallen in de pens te voorkomen. Zo worden de pens bacterieen beschermd en bereikt C18:1 de dunne darm om daar het positieve effect te hebben op de verteerbaarheid van vet en op de conditie van de koe. Voer dus calciumzout met zoveel mogelijk deeltjes groter dan 1 mm. Dit is zeker iets om rekening mee te houden omdat het een behoorlijke impact kan hebben op het rendement.

Geurloos pensbestendig vet

Calciumzouten hebben een hoog smeltpunt waardoor het de pens kan passeren zonder dat dit invloed heeft op de verdere vertering. Het enige nadeel van calciumzouten is dat zij een typische geur hebben. Inmiddels zijn er echter ook calciumzouten op de markt die geurloos zijn zoals Mega-Max en Megalac 2.0.

Duurzaamheid

Een thema dat de laatste jaren steeds meer in de belangstelling staat, is duurzaamheid. De verschillende aanbieders benaderen dit thema elk op hun eigen manier en zijn daar in meer of mindere mate transparant in. De producent van Megalac, Volac Wilmar, heeft een heel robuust duurzaamheidsbeleid waarin men inzicht krijgt via een zogenaamd ‘duurzaamheidsdashbord’. Enkele belangrijke kenmerken van het dashboard zijn meer informatie over de certificeringsvoortgang, traceerbaarheid en de toeleveringsketen.