Maïs in proefveld Groen Fosfaat oogt gezonder en groener
Voorlopig gaat het nog alleen kleine hoeveelheden varkensmest, maar dat kan in de toekomst veranderen. Fosfaat is een van de mineralen meststoffen waarvan de wereldwijde voorraad langzaam slinkt. Dat zet de productie van landbouwgewassen voor de toekomst onder druk, terwijl er door de groeiende wereldbevolking juist behoefte is aan meer voedsel. Bovendien zorgt overmatig fosfaatgebruik voor de nodige problemen in het oppervlaktewater. Zaak om voorzichtig en spaarzaam met fosfaat om te gaan. Dat betekent niet alleen minder gebruik van fosfaat, maar ook hergebruik van fosfaat uit bijvoorbeeld varkensmest.
DLV Advies startte daarom het project Groen Fosfaat, dat uit varkensmest een organische fosfaatmeststof maakt in de vorm van korrels. Dat doet het adviesbureau samen met meststoffenfabrikant Memon en EcoEnergy in Oirschot (bedrijf van varkenshouder Bert van Rijnen).
All-in-one fosfaatmeststof
DLV-projectleider Angela van der Sanden vertelde tijdens de bijeenkomst in Zeijen over het project dat onderzoekt of het mogelijk is een all-in-one fosfaatmeststof te produceren van organisch fosfaat, afgestemd op de wensen van de gebruiker en behoeften van de plant. „Daarbij moet de toediening met huidige machines mogelijk zijn. De meststof moet bovendien goede fysische eigenschappen hebben in vorm, hardheid, behoud en slijtvast. Ook is een constante samenstelling belangrijk en moet de meststof afgestemd zijn op plantbehoefte, bemestingswaarde en langere tijd beschikbaar zijn. De meststof moet bovendien passen binnen wet- en regelgeving.”
Volgens VVD –Europarlementariër Jan Huitema, een van de sprekers op de bijeenkomst, zal het nog zeker tot januari 2018 duren voordat er een EU-Meststoffenverordering geïmplementeerd wordt. „Er zijn nog obstakels, zoals het verbeteren van de werkingscoëfficiënt van dierlijke meststoffen en de eisen waaraan de grondstoffen en product moeten voldoen. De meststof mag bijvoorbeeld geen dierlijk bijproduct meer zijn en moet minimaal 2 procent stikstof bevatten. Er zal ook een keurmerk moeten komen die garanties biedt over grondstoffen en product, zodat er een vrij verhandelbaarheid in de EU kan komen.”
Veelbelovend fosfaatalternatief
Memon produceert de groen fosfaatmeststof in korrelvorm in een voormalige veevoerfabriek en in mei is de meststof van groen fosfaat uit varkensmest in een proefveld gestrooid. Tot nu ligt de focus volgens Albert-Jan Bos, specialist mest DLV Advies, vooral op gebruik in de maïsteelt voor derogatiebedrijven. Op deze bedrijven is vaak sprake van een lage fosfaatbemesting vanwege de rundveemestgift voor een opbrengstderving zorgt. „Sinds dat het kunstmestfosfaat niet meer toegestaan is, zijn er problemen en zoeken we naar alternatieven. Alternatief is natuurlijk om de rundveemest in rijen te bemesten, maar dit zorgt ook voor een aantal problemen.”
Van alle alternatieven, zoals struviet of drijfmest, ziet Bos groen fosfaat als het meest veelbelovende alternatief met een werkingscoëfficiënt van 80 procent en een gunstige N/P verhouding. In het proefveld zijn drie verschillende groen fosfaat meststoffen gebruikt. Een fosfaatmeststof met borium en extra minerale N toevoeging (Ureum en Ammonium-N) voor een betere N werking. De twee andere meststoffen hebben ook nog een bacteriemengsel of humuszuren.
Proefveld
In het proefveld blijkt er weinig verschil tussen de drie groen fosfaatmeststoffen te zijn. Naast bemesting van het groen fosfaat heeft DLV ook een rij waarbij bemest is volgens de oude bemestingsmethode NP 27+10 (voor derogatie), een rij met rijenbemesting van rundveemest en een rij met alleen volvelds rundveemest. Opvallend is dat de maïs met bemesting van groen fosfaat er iets beter bij staat dan de andere rijen. Het blad is donkerder en de plant steviger en gezonder. In de rij met alleen rundveemest komen hier en daar maïsplanten voor met een paarse rand, dat duidt op een fosfaattekort.
Toch wil Albert-Jan Bos voorlopig geen uitspraken doen over de toepassing van groen fosfaat. Dat kan pas als de maïs straks in het najaar geoogst en geanalyseerd wordt. Als de resultaten bemoedigend zijn, volgt waarschijnlijk volgend jaar een marktintroductie en zal DLV verdere proeven nemen met groen fosfaat in andere maïsrassen en gewassen. Zo verwacht DLV dat groen fosfaat ook in onder meer de aardappelteelt een gunstig effect kan hebben.