'Krachtvoermaatregel scheelt 1 mol stikstofdepositie per hectare'
„Het is eigenlijk een papieren exercitie, maar die 1,2 mol is voldoende om de woningbouw weer vlot te trekken”, zegt hij. „Je kunt zeggen: in een hondendrol zit meer stikstof. Maar voor de rechter lijkt dit juridisch handhaafbaar; de Kringloopwijzer en de BEX zijn dat niet.”
De nieuwe maatregel beoogt een uiterst geringe emissiereductie van 0,2 kiloton ammoniak in de laatste vier maanden van 2020. Afgerond is dat 0,2 procent van de jaarlijkse ammoniakemissie uit de landbouw, stelt hij.
Kanttekeningen
Volgens Dijkstra zijn er heel wat kanttekeningen te plaatsen bij de nieuwe maatregel. Het belangrijkste bezwaar is dat boeren de knop kwijtraken waarmee ze het rantsoen te kunnen finetunen. Hij verwacht dat een deel van de veehouders dit zal gaan compenseren door meer eiwitrijk gras te oogsten, en de verhouding DVE ten opzichte van ruw eiwit is in graskuil lager dan bij krachtvoer. Per saldo kan de eiwitefficiëntie daarmee dalen en de ammoniakemissie juist toenemen, waardoor de maatregel averechts werkt.
Vanaf september kunnen individuele, hoogproductieve koeien ook niet meer optimaal naar behoefte worden gevoerd. De kans bestaat dat boeren die zo'n koe normaal bijvoorbeeld een kilo extra raapzaad geven, met 350 gram ruw eiwit, dat compenseren met 2 kilo krachtvoer met 170 gram eiwit, om toch die DVE binnen te krijgen, geeft hij aan. En wanneer hoogproductieve koeien dalen in melkproductie, neemt de stikstofefficiëntie juist af en de ammoniakemissie toe. Dijkstra: „Juridisch lijkt de maatregel houdbaar, maar in hoeverre dit daadwerkelijk de ammoniakemissie terugdringt, zal afhangen van hoe veehouders dit gaan compenseren.” Ook het eiwitgehalte van de ruwvoeroogst van 2020 zal een sleutelrol spelen in het hele verhaal.
Verder verwacht hij dat een deel van de boeren eiwitarme bijproducten zoals bietenpulp nu zal laten liggen, waardoor die reststroom niet nuttig wordt ingezet. In verreweg de meeste gevallen zal de maatregel bovendien kostenverhogend uitpakken. Dijkstra: „Het is mooi dat de woningbouw los komt, maar deze maatregel gaat vier maanden lang wel een zware wissel trekken op de melkveehouderijsector.”
Tekst: Gineke Mons
Gineke Mons (1970) groeide op op een biologisch melkveebedrijf in Gelderland. Na haar studie journalistiek werkte ze 13 jaar bij het Agrarisch Dagblad. Sinds 2008 is ze freelance (landbouw)journalist, met het accent op veehouderij en diergezondheid.
Beeld: Ellen Meinen Agrio Archief