Landbouwcommissaris Wojciechowski komt niet op voor de boer
Onder zijn leiding heeft het directoraat AGRI (zeg maar, het Europese ministerie van landbouw) aan macht ingeboet, vertellen stemmen in Brussel, ten faveure van de directoraten ENVI en HEALTH. De nieuwe Europese Commissie onder leiding van Ursula von der Leyen heeft een ambitieuze agenda met een aantal punten die de landbouw raken. Maar op geen van deze programma's heeft het directoraat van Wojciechowski de leiding. De Green Deal, die moet leiden tot een Europese kringlooplandbouw in 2050 en een herstel van biodiversiteit, is ondergebracht bij vice-president Frans Timmermans. Onderdeel van dit programma is de Farm to Fork strategy ('van boer tot bord'), die moet leiden tot een voedselsysteem waarin significant minder gewasbeschermingsmiddelen en antibiotica worden gebruikt. 'De Europese boeren en vissers hebben eeen sleutelrol in deze transformatie', schrijft de Commissie in haar plannen - maar desondanks ligt de verantwoordelijkheid voor deze strategie bij Stella Kyriakides, de Commissaris voor Gezondheid en Voedselveligheid. Wojciechowski speelt hierin slechts een ondersteunende rol.
Overvleugeld
Dat zijn allemaal papieren verantwoordelijkheden. Een sterk opererende commissaris kan in de praktijk heel wat zaken naar zich toe trekken en verantwoordelijkheid nemen voor zijn departement, maar zo iemand is deze landbouwcommissaris niet. Tijdens de hoorzittingen door het Europees Parlement maakte hij al een slechte indruk, en hij had een tweede ronde nodig om de goedkeuring van het parlement te krijgen.
„Het directoraat AGRI heeft onder zijn leiding minder macht gekregen", vertellen Brusselse ingewijden. „Hij laat zich overvleugelen door mensen als Frans Timmermans." En deze commissaris heeft begin januari zwaar uitgehaald naar de protesterende Nederlandse boeren. „Die houden vast aan achterhaalde ideeën", stelde hij toen. „Als ze blijven vasthouden aan de huidige intensieve manier van produceren, hebben ze geen kans om te overleven." Ook vindt hij dat Europa wel landbouwgrond kan inleveren en minder landbouwproducten zou moeten exporteren.
'Niet duurzaam'
Nu is Wojciechowski toch al geen fan van intensieve landbouw. Een aantal tweets die hij een maand geleden heeft verstuurd, is verschillende mensen in het verkeerde keelgat geschoten. In de tweets noemde hij per land de aantallen varkens en koeien per hectare landbouwgrond, waarmee hij 'het probleem van de intensieve veehouderij' wilde benoemen. Een hoge veedichtheid is per definitie niet duurzaam, leek hij daarmee te beweren. En daarmee zou de Nederlandse landbouw niet duurzaam zijn en de Poolse wel.
„Het lijkt wel of Wojciechowski daar enkel voor Polen zit", stelt Jan Huitema. „Dat kan natuurlijk niet; als Eurocommissaris zit hij daar voor alle boeren." De VVD'er heeft Wojciechowski daarom gevraagd om zijn tweet nader uit te leggen, en erop gewezen dat Nederland, samen met België en Denemarken, koploper is in het terugdringen van antibiotica en het nemen van klimaatefficiënte maatregelen. Een antwoord heeft hij nog niet gekregen. Ook Bert-Jan Ruissen had scherpe kritiek op de tweets. „Hij had het over de emissie per hectare - maar hij moet kijken naar de emissie per product", stelt het SGP-parlementslid.