Is sorghumkorrel zachter dan maiskorrel?
Korrelhardheid vers en ingekuild gemeten
In de sorghum veredeling van DSV zijn de laatste jaren grote stappen gezet en zijn rassen in aantocht met zetmeelgehaltes vergelijkbaar met snijmais. Doordat sorghum korrels veel kleiner zijn en niet altijd geraakt worden door de korrelkneuzer tijdens het hakselen hoor je vanuit de praktijk soms bezorgdheid over de hardheid waardoor een koe mogelijk niet bij de inhoud stoffen kan. Ilse Verschuren, student veehouderij aan de HAS Den Bosch, heeft dit onderzocht.
“Uit recent onderzoek tijdens mijn stage blijkt dat de korrelhardheid van sorghum zowel vóór als ná conservering veel lager ligt dan die van snijmais. De zorgen om te harde sorghumkorrels lijkt dus onterecht”, aldus Ilse Verschuren.
Tijdens het onderzoek het maisras LIBERATOR, sorghum rassen Little Giant, Nutri Honey en twee nieuwe aankomende sorghum rassen onderzocht op verschillende parameters waaronder korrelhardheid. Op verschillende momenten tijdens de afrijping zijn planten uit het veld gehaald om een verloop van de korrelhardheid weer te kunnen geven.
Van de korrels is de korrelhardheid gemeten door druk op de korrels te zetten, met een hardheidsmeter, tot deze braken of werden geplet.
Nadat de rassen 6 weken ingekuild waren zijn de kuiltjes geopend en is opnieuw de korrelhardheid gemeten.
Tijdens het inkuilproces neemt de korrelhardheid af omdat het vocht en de zuren zullen inweken op de korrels.
Waar de mais voor inkuilen niet meetbaar was omdat deze te hard was bleken de korrels na inkuilen wel meetbaar en zachter geworden te zijn. Dit terwijl de maiskorrels tijdens de oogst niet eens geraakt waren in de kleine veldhakselaar. Dus ook intacte korrels worden zachter gedurende het inkuilproces.
Maiskorrel veel harder dan sorghum korrel
Door het inkuilen werd de spreiding in korrelhardheid binnen een ras en tussen rassen ook kleiner. Vooral het verschil tussen rassen is voor DSV interessant. Zo had Little Giant zowel voor als na de conservering de laagste korrelhardheid. Deze lage korrelhardheid bij Little Giant is volgens Nic Boerboom, veredelaar bij DSV, logisch omdat het ras onder Nederlandse omstandigheden moeite heeft om af te rijpen en zetmeel te vormen. De nieuwste rassen daarentegen rijpen veel beter af met hoge voederwaarde tot gevolg. De korrels van deze rassen zijn dan ook harder, maar nog altijd niet zo hard als die van snijmais.
Als we naar de resultaten kijken hadden de snijmaiskorrels na conservering een hardheid die ongeveer 2,5 keer hoger was dan die van de nieuwe sorghum rassen.
Ook al zal je soms een sorghum pitje tegenkomen, ter vergelijking met mais voer je ook veel meer korrels. Enkele intacte sorghum pitjes in de mest geven geen aanleiding om aan de benutting te twijfelen. De benutting is het best als het rantsoen optimaal is samengesteld.
Hoe de sorghum korrels zich precies gedragen tijdens de vertering wordt de komende periode nog verder onderzocht in voederproeven met hamels. Dit is een onderdeel in een groter onderzoeksproject in sorghum.
Meer informatie over sorghum vindt u in de brochure "Toekomstbestendig ruwvoer 2020"