Stikstof uit mest daalt tot onder plafond

De fosfaatproductie van de melkveesector kwam over 2019 uit op 75,1 miljoen kilo, 3,6 miljoen kilo minder dan het jaar ervoor. De stikstofuitscheiding daalde met 9,3 miljoen kilo (– 3,2 procent) naar 280,6 miljoen kilo.

Ook voor de Nederlandse veestapel als geheel daalde de stikstof- en fosfaatproductie uit mest tot onder de door Brussel vastgestelde plafonds. Dt heeft vooral te maken met de daling van het aantal runderen, varkens en kippen, aldus het CBS.

Nederland telde in 2019 vergeleken met een jaar eerder gemiddeld minder melkkoeien (-0,9 procent) en jongvee (-8,4 procent). Het aantal koeien daalde naar 1,57 miljoen, met 923.000 stuks jongvee. In het laatste kwartaal van 2019 nam het aantal melkkoeien echter toe zodat aan het einde van 2019 er bijna 30 duizend koeien meer waren dan op 1 januari. Het aantal kalveren, pinken en vaarzen bleef wel constant. De toename van het aantal koeien – gemiddeld 2 per bedrijf – kan CBS-landbouwspecialist Cor Pierik niet verklaren.

Wat een mogelijke verklaring kan zijn, is dat veel veehouders eind 2018 koeien hebben weggedaan omdat ze het fosfaatquotum vreesden te overschrijden. Bij de start van 2019 was het aantal koeien relatief laag. Toen richting het einde van 2019 bleek dat ze nog fosfaatruimte over hadden, hebben ze koeien langer vastgehouden dan wel bij gekocht.

Volgens het openingsartikel van dagblad de Gelderlander van vandaag lijkt het er echter op dat boeren na de boerenprotesten van eind vorig jaar zijn gaan anticiperen op kabinetsplannen om de veestapel in te krimpen. De krant citeert Sieta van Keimpema van de Dutch Dairymen Board en actiegroep Farmers Defence Force. Zij stelt dat bij alle maatregelen die tot dusverre zijn genomen, de boeren die de meeste koeien op stal hadden, altijd het beste af waren. 'Nu de overheid weer onzekerheid creëert, gaan boeren koeien bijkopen om te voorkomen dat failliet gaan als ze straks beesten moeten inleveren', aldus Van Keimpema. Voorman Harm Wiegersma van de Nederlandse Melkveehouders Vakbond kan zich echter niet voorstellen dat boeren om die reden extra koeien zouden aankopen.

Mengvoer

Vergeleken met 2015 is het stikstofgehalte van mengvoer gedaald met ruim 7 procent tot 28,4 gram stikstof per kilogram. Het stikstofgehalte van kuilgras nam in dezelfde periode met 7 procent toe tot 29,1 gram per kilogram droge stof.

Het fosforgehalte van mengvoer daalde tussen 2015 en 2019 van 4,5 tot 4,0 gram fosfor per kilogram. Van de kuilgrasoogst daalde het fosforgehalte in die periode van 4,0 tot 3,6 gram per kilogram droge stof.

Melkproductie

De melkproductie per melkkoe bedroeg vorig jaar 8 870 kilogram, nagenoeg evenveel als in 2018. Hierdoor is ook het totale voerverbruik per melkkoe vergelijkbaar met 2018. Door de afname van het aantal runderen in de melkveehouderij en het per saldo gedaalde stikstofgehalte van voedermiddelen, daalde de stikstofuitscheiding van de melkveesector.