MSD komt met quickscan longaandoeningen kalveren
Ademhalingsproblemen, ook wel Bovine Respiratory Disease (BRD) complex genoemd, zijn volgens MSD-rundveedierenarts Henk Kuijk een belangrijke oorzaak van kalversterfte. Na kalverdiarree – verantwoordelijk voor procent van alle gevallen van kalversterfte – komt BRD op de tweede plaats met 21 procent.
Voordat een veehouder besluit om te vaccineren, is het volgens MSD goed om te weten welke luchtwegvirussen er heersen bij de kalveren. Daarom wordt deze week de zogeheten QuickScan BRD. Die wordt uitgevoerd door de eigen dierenarts. Die tapt bij 5 kalveren in de leeftijd van 3 tot 6 maanden bloed af; zo'n pool is voldoende voor een goed beeld. Het bloed wordt in het geaccrediteerde lab van MSD onderzocht op BRSV, PI 3, Mannheimia en Mycoplasma bovis. „Dan weet je wat er bij de jongste dieren rondgaat”, aldus Henk Kuijk. Zo'n quickscan is volgens hem goed voor de bewustwording. Vervolgens kan er gericht tegen de aanwezige virussen worden gevaccineerd.
Blijvende schade
Als een kalf op jonge leeftijd een longontsteking doormaakt, blijft dat volgens de dierenarts lang doorwerken. „Er is blijvende schade. Een longontsteking kost circa 100 gram jeugdgroei per dag, en de productie in de eerste lactatie ligt zeker 525 kilo melk lager dan bij een dier dat geen longontsteking heeft gehad.” Preventie van luchtwegaandoeningen middels vaccinatie is daarom volgens MSD belangrijk. Daarbij ligt het antibioticagebruik bij gevaccineerde dieren de helft lager dan bij ongevaccineerde kalveren. Bovendien zijn gevaccineerde dieren 10 procent langer melkgevend dan ongevaccineerde, aldus MSD.
Onzichtbare longontsteking
Tevens wijst Kuijk op de zogeheten 'onzichtbare' longontsteking. „Kalveren kunnen een longontsteking doormaken zonder de klinische symptomen”, legt hij uit. „Ogenschijnlijk lijkt er met het kalf niks aan de hand, maar ook bij zo'n subklinische longontsteking is al longbeschadiging vast te stellen. Dat is de laatste zes, zeven jaar duidelijk geworden uit echo-onderzoek.”
Exacte percentages kan hij niet noemen, „maar reken er maar op dat als je bij 20 procent van de kalveren zichtbare longontsteking hebt, dat er waarschijnlijk ook 20, 30 procent een subklinische longontsteking heeft. Dat is wel aardig gecorreleerd.” Een ook al worden de kalveren niet echt ziek, de schade die subklinische longontsteking veroorzaakt, doet niet of nauwelijks onder voor die van een klinische luchtweginfectie, aldus de rundveedierenarts.
Gat dichten met vaccinatie
Om luchtwegaandoeningen te voorkomen, moet worden gewerkt aan een betere weerstand en het verlagen van het infectierisico. Behalve met goede huisvesting, voer en klimaat kan dat ook met vaccins, betoogt MSD. De Boxmeerse onderneming heeft al het Bovipast-vaccin op de markt. Dat wordt toegediend op 2 weken en 6 weken leeftijd en beschermt tegen de BRD-virussen BRSV (Bovine Respiratoir Syncytiumvormend virus) en Parainfluenza type 3 (PI 3) en Mannheimia.
Een pasgeboren kalf heeft in de eerste twee weken nog bescherming vanuit de moederlijke antistoffen, via de biest. De immuniteit die dit Bovipast-vaccin biedt, komt na de tweede enting op volle sterkte, dus met zes weken leeftijd. Daartussen zit dus een gat van vier weken waarin het kalf relatief onbeschermd is, legt Kuijk uit. Het nieuwe vaccin dat MSD introduceert, is bedoeld om dat gat af te dichten.
Dit Bovilis Intranasaal RSP Live-vaccin kan vanaf 1 week leeftijd worden toegediend via de neus en biedt dan binnen een week al bescherming tegen BRSV en PI 3. Bescherming tegen Mannheimia zit er nog niet bij in, maar het nieuwe vaccin geeft wel extra immuniteit tegen andere, a-specifieke luchtwegvirussen, aldus Kuijk. De bescherming die het nieuwe vaccin biedt, houdt zo'n 12 weken aan. Qua kosten is het vergelijkbaar met andere vaccins, ruwweg een paar euro per dier.
