NVWA-debat: Antwoorden komen later
Kan de NVWA efficiënter werken? De staatssecretaris heeft vorige week een onderzoek naar efficiëntieverbeteringen aangekondigd; als dat in het voorjaar is afgerond kan hij meer vertellen. Betere etikettering? Wacht even tot een wetsvoorstel daarvoor komt.
Na drieëntwintig keer te zijn uitgesteld vond het debat over de reorganisatie van de NVWA donderdag eindelijk plaats. Maar dat was net nadat Van Dam twee onderzoeken had aangekondigd; een doorlichting van de efficiency van de NVWA en een herijking van het takenpakket van de organisatie. In veel van zijn antwoorden stelde hij daarom voor om te wachten op de uitkomst daarvan. Of anders wel naar het voortgangsrapport over de reorganisatie van de NVWA, dat volgend voorjaar verschijnt.
Efficiënter
Kamerleden hekelden de hoge keuringskosten die de NVWA de boeren oplegt. Zij willen een organisatie die efficiënter gaat werken, waardoor de kosten omlaag kunnen, maar weten niet of de NVWA daartoe in staat is. “Hoeveel pogingen en niet-efficiënte herijkingen zijn er niet al geweest?”, vroeg Jaco Geurts (CDA) zich af. “Het kabinet slaagt er niet in om de NVWA efficiënt te maken.” Fatwa Koçer-Kaya (D66) sprak van het tienjarig jubileum van NVWA-reorganisatie.
Maar Van Dam wilde de uitkomst van de efficiëntie-doorlichting van de NVWA afwachten. Hij verdedigde de huidige reorganisatie. Na jaren van bezuinigingen op de NVWA vond het kabinet het nodig om het toezicht weer te versterken. De veranderingsoperatie die toen was ingezet neemt vier jaar in beslag, en daar zit de organisatie nu middenin. “Het is een ingrijpende verandering en die kent ook risico’s”, meende Van Dam. “Maar het proces ligt op koers.”
Moties
Ondertussen vraagt een deel van de Tweede Kamer zich af of de NVWA na al die bezuinigingen de haar toebedeelde taken wel kan uitvoeren. Vandaar dat de Kamer vorige week moties indiende om het budget van de organisatie te verhogen. Die sneuvelde, onder andere vanwege een nee-stem van de VVD. Helma Lodders denkt dat een verhoging van het budget bij de NVWA de prikkel tot efficiënter werken wegneemt.
“Maar als de organisatie haar uitvoeringskosten kan doorberekenen aan de sector, waar zit die prikkel dan?”, vroeg Elbert Dijkgraaf (SGP) haar. Hij daagde Lodders uit om, als uit de efficiëntie-doorlichting zou blijken dat de rek er wel uit is, de motie alsnog te steunen. De SGPer noemde het idee dat de NVWA zijn taken zonder extra budget goed kan uitvoeren luchtfietserij.
Van Dam wilde ondertussen dat de Kamer wachtte op het resultaat van de herijking van het takenpakket van de NVWA.
Keuring
Een andere vraag was waarom de NVWA de taken van private keuringsdiensten zou moeten overnemen. “Welk probleem wil de staatssecretaris oplossen door efficiënte keuringsdiensten op te nemen in een disfunctionele NVWA?”, vroeg Geurts. Van Dam stelde daarop dat het keuren door private organisaties vragen oproept in het buitenland, zowel in Brussel als bij de afzetmarkten van Nederland. In Europa neigt men er steeds meer naar om keuringstaken bij de overheid neer te leggen, en de private keuring schaadt volgens Van Dam ook de exportpositie van Nederland.
Het toezicht van de NVWA wordt meer risicogericht, vertelde de staatssecretaris verder. Als een bedrijf zijn zaken op orde heeft, zal het minder bezoeken krijgen van de controleurs. Maar de NVWA gaat scherper controleren waar er een grotere kans is dat zaken mis gaan. Dat is een van de stappen die de organisatie zet om efficiënter te werken.
