Commissie-Remkes: geen generieke korting veestapel
De tijd van juridische trucs is voorbij, vertelde Remkes. „Er moeten nu scherpe keuzes worden gemaakt om natuur en vooruitgang hand in hand te laten gaan. Daarbij moeten alle stikstofproducerende sectoren moeten bijdragen; het is te gemakkelijk om enkele sectoren de schuld te geven en verder op de oude voet door te gaan. Het rapport kijkt daarom niet enkel naar de landbouw, maar ook naar het verkeer, de industrie en de bouw.”
Wat landbouw betreft is een generieke volumemaatregel volgens de Commissie-Remkes niet proportioneel. Er bestaan grote verschillen in ammoniakemissies tussen sectoren, en tussen bedrijven binnen een sector. Een generieke krimp is daarom niet effectief wat betreft de impact op Natura 2000-gebieden, stelt Remkes. Bovendien treft een generieke maatregel ondernemers die hebben geïnvesteerd in een duurzame bedrijfsvoering net zo hard als diegenen die dat niet hebben gedaan, en zou een stoppersregeling economisch minder goed presterende bedrijven belonen. De commissie beveelt daarom een selectieve, gebiedsspecifieke en doelgerichte aanpak aan, waarbij de overheid boerenbedrijven met relatief hoge emissies of verouderde stalsystemen verwerft of saneert. De provincies zouden hierin de regie moeten nemen.
Best environmental means
Bedrijven die doorgaan moeten versneld inzetten op de ‘best environmental means’, de maatregelen - in techniek en in bedrijfsvoering - die de beste kans op vermindering van de stikstofuitstoot hebben. Daarbij merkt Remkes op dat bedrijven die in het verleden een PAS-vergunning hebben gekregen, de beloofde stikstofreducerende maatregelen niet altijd hebben uitgevoerd. Hij pleit ervoor dat de overheden die bedrijven alsnog verplichten die maatregelen te nemen.
Daarnaast pleit Remkes ervoor om innovatieve ontwikkelingen sneller te implementeren. Nu duurt het te lang voordat een technologische ontwikkeling daadwerkelijk wordt toegepast, door versnippering van de doorontwikkeling en door moeizame certificering. Daardoor worden mogelijkheden in de landbouw om emissies te verminderen niet optimaal benut.
Weiden en bemesten
De commissie beveelt aan om weiden en bemesten tot het einde van het jaar toe te blijven staan. Dat geeft de overheid een paar maanden de tijd om hiervoor een oplossing te vinden.
Natuurinclusief
Naaast het terugdringen van emissies heeft de commissie ook gekeken naar mogelijkheden tot natuurherstel. Daarin ziet ze een rol voor de landbouw. Door een meer extensief landgebruik rondom natuurgebieden kan de vitaliteit van de natuur in deze gebieden vergroot worden. Boeren moeten hiervoor een beloning krijgen. Dat kan al snel resultaten hebben, stelt de commissie. Met behulp van een transitiefonds kan een omslag naar natuurinclusieve landbouw binnen een korte termijn worden gerealiseerd.
Eerste stap
Het uitgebrachte rapport is een eerste stap. Een noodmaatregel, noemt Remkes het, om Nederland weer vlot te trekken. Maar hiermee is het werk van de commissie niet voorbij, want een oplossing voor de stikstofproblematiek is het niet. Men gaat dus verder om een nieuw beleidskader te ontwerpen, een nieuwe PAS, die wel aan de wet voldoet. Dat moet een integraal kader worden, vertelt commissielid Martin Scholten (WUR), waar naast stikstofemissie ook andere zaken worden meegenomen. „Anders loop je over een paar jaar weer tegen andere grenzen aan.”
Minister Schouten onderstreepte de korte termijn waarin de commissie de visie heeft gepresenteerd. „Die urgentie is belangrijk”, stelde ze. „Voor natuurherstel, maar ook voor het lostrekken van de economische activiteiten.” Ze onderkende dat er geen gemakkelijke oplossingen zijn, maar dat de Rijksoverheid en de lokale overheden keuzes zullen moeten maken. Binnen een week zal ze een reactie op de inhoud van het rapport geven.
De tekst gaat door onder de tweet.
LTO verheugd
In een eerste reactie toont LTO-voorzitter Marc Calon zich verheugd. „De commissie heeft veel van de punten die wij hebben ingebracht, zoals een gebiedsgerichte aanpak en een versnelde implementatie van innovaties, overgenomen”, stelt hij.
Ook oppositiepartijen zijn positief. Frank Futselaar (SP) onderstreept het advies van de commissie om gebieds- en bedrijfsspecifieke maatregelen te nemen. „Maar ik zou graag willen zien dat de overheid bij de maatregelen niet enkel naar stikstof kijkt, maar ook andere problemen, zoals geuroverlast en nitraat, meeneemt.” Laura Bromet (GroenLinks) onderstreept dat alle sectoren maaatregelen moeten nemen, en hoopt dat de overheid die snel doorvoert.
