Melkveehouderij overschrijdt fosfaatplafond niet, maar stikstofplafond wel

Dat meldt het CBS op basis van voorlopige cijfers. In 2018 werd er vergeleken met een jaar eerder 8,3 miljoen kilo minder fosfaat geproduceerd, een daling van 5 procent. Het is het tweede achtereenvolgende jaar dat de productie onder het door de Europese Unie (EU) vastgestelde fosfaatplafond ligt. De fosfaatproductie van de melkveesector bedroeg vorig jaar 77,4 miljoen kilo, 9,2 miljoen kilo minder dan in 2017. Hiermee ligt de fosfaatproductie in de melkveesector 9 procent onder het fosfaatplafond voor de melkveesector (84,9 miljoen kilo). De fosfaatproductie van vleesrundvee lag met 11,2 miljoen kilo iets hoger dan een jaar eerder.
Hogere stikstofgehalten ruwvoer
De stikstofuitscheiding in de melkveesector is in 2018 iets afgenomen naar 292,8 miljoen kilo. Een jaar eerder was dit nog 303,5 miljoen kilo. Daarmee produceert de melkveehouderij voor het vierde jaar op rij meer stikstof dan in 2002; het jaar waarop het stikstofplafond en het fosfaatplafond zijn gebaseerd.
De melkproductie per melkkoe is toegenomen van ruim 8 300 kilo in 2016 tot 8 850 kilo in 2018. Ook het voerverbruik per melkkoe is gestegen. Door het toegenomen voerverbruik en een afnemend areaal snijmaïs zit er de laatste jaren naar verhouding meer gras en krachtvoer in het rantsoen van koeien. Gras en krachtvoer bevatten tot drie keer meer stikstof dan snijmaïs, waardoor de stikstofuitscheiding per koe is toegenomen. Daarnaast is ook het stikstofgehalte van gras de laatste jaren toegenomen. Om deze redenen neemt de totale stikstofuitscheiding ondanks verkleining van de veestapel nauwelijks af.
Krimp veestapel
Tussen 1 januari 2017 en 31 december 2018 nam het aantal melkkoeien met ruim 190 duizend af, een daling van 11 procent. Het aantal kalveren, pinken en vaarzen daalde in die periode met ruim 300 duizend, een daling van 25 procent. In 2017 werd het fosfaatreductieplan voor de melkveehouderij van kracht. Door dit plan en de invoering van het fosfaatrechtenstelsel per 1 januari 2018 is de melkveestapel dus fors gekrompen. Melkveebedrijven waren vanaf 2017 verplicht om melkkoeien en vrouwelijk jongvee af te voeren. Daarnaast hebben van de circa 16 duizend melkveebedrijven bijna 600 bedrijven kenbaar gemaakt dat ze met hun bedrijf willen stoppen.
Daling fosforgehalte
Het fosfaatreductieplan leidde naast een daling van de veestapel ook tot verlaging van het fosforgehalte in het mengvoer voor melkvee. Het fosforgehalte daalde van 4,3 gram per kilo in 2016 tot 4,1 gram per kilo mengvoer in 2018, een daling van ruim 4 procent. Het fosforgehalte van gras en maïs, ander belangrijk voer voor melkvee, lag in 2018 onder het niveau van voorgaande jaren.