'Prijs fosfaatrecht bij rechtstreekse handel tientjes lager'
Op quotum.nu staat op vrijdagmiddag 1 februari in totaal 5.646 kilo fosfaatrechten te koop aangeboden, voor een prijs die varieert van 177,50 tot 200 euro per kilo. Maar rundvee-adviseur Groot Wassink betwijfelt of er voor die prijs veel wordt verhandeld. Hij begeleidt 20 studiegroepen, en in januari heeft hij van 16 groepen al een bijeenkomst gehad. „Als ik vraag wie fosfaatrechten heeft gekocht, of ze misschien wil kopen, gaan er per groep gemiddeld één à twee handen omhoog. En dan gaat het om heel kleine porties”, weet hij. Hetzelfde hoort hij van collega's.
Als het gaat om de overdracht van grote porties fosfaatrechten, is het meestal een stopper die zijn rechten overdraagt. Regelmatig is er dan sprake van een samenwerkingsvorm, waardoor er flink fiscaal voordeel is te behalen. „Dat fiscale voordeel wordt dan verrekend in de prijs van de fosfaatrechten; die ligt daardoor al gauw enkele tientjes lager dan op de vrije markt”, aldus de rundvee-adviseur. Er is daarom veel belangstelling voor samenwerking, zoals in de vorm van een commanditaire vennootschap (CV), met de stopper als stille partner, geeft hij aan.
'Prijs daalt mogelijk door stoppers'
Groot Wassink begrijpt dat er partijen in de markt zijn die baat hebben bij stijgende fosfaatprijzen. „Maar zeker gezien het grote aantal stoppers dat er nog aan zit te komen, lijkt het erop dat fosfaatrechten nog wel in prijs gaan dalen”, voorspelt hij. Het percentage stoppende melkveehouders lag jarenlang stabiel rond de 4 à 5 procent. Groot Wassink sluit een verdubbeling van het aantal stoppers niet uit. „Ik denk dat we over 2018 en 2019 uitkomen op 7 à 8 procent”, voorspelt hij.
De toename van het aantal stoppers komt enerzijds doordat zij de fosfaatrechten nu goed te gelde kunnen maken. Daarnaast is er een categorie jonge boeren die er door de opeenstapeling van maatregelen gewoon geen schik meer in heeft, aldus Groot Wassink. En er is zeker ook een categorie die financieel het hoofd niet meer boven water kan houden, bijvoorbeeld omdat ze de stal nog voor de helft of een kwart leeg hebben staan.
Terugverdientijd elf lactaties
Bij de huidige prijs op de vrije markt kosten 48 kilo fosfaatrechten voor 1 extra koe circa 8.500 euro. Uitgaande van opfokkosten van 1.250 euro, een melkprijs van 35 cent en een winst (opbrengst minus voerkosten) van 10 cent per liter, brengt die extra koe bij een productie van 9.000 kilo melk per lactatie 900 euro in het laatje. Dat betekent dat de koe bijna elf lactaties moet meegaan, voordat ze haar opfokkosten en de aanschaf van de fosfaatrechten heeft terugverdiend.