Fosfaatproductie ruim onder plafond - maar dat schept geen ruimte voor knelgevallen

In haar monitor fosfaat- en stikstofexcretie voor het derde kwartaal schat het CBS dat de Nederlandse melkveesector dit jaar 82,4 miljoen kilo fosfaat produceert. Daarmee blijft het 2,5 miljoen kilo onder het sectorplafond. In totaal produceert Nederland 166 miljoen kilo fosfaat, en dat is ruim onder het plafond van 172,9 miljoen kilo. Nederland blijft ook krap onder het stikstofplafond (502 miljoen kilo productie tegenover een plafond van 504,4 miljoen kilo), maar de sector schiet met een productie van 292,2 miljoen kilo ruim over het sectorplafond van 281,8 miljoen kilo.
Het gat van 2,5 miljoen kilo tussen de geschatte productie en het plafond betekent dat veel fosfaatrechten niet gebruikt zullen worden Zeker omdat het aantal uitgegeven rechten hoger ligt dan het plafond; in september berichtte de minister dat er 85,5 miljoen rechten in de markt zijn. Daarmee lijkt er ruimte te zijn voor hulp aan knelgevallen, bijvoorbeeld door het uitgeven van kortlopende rechten of door een herverdeling van rechten. Maar het is onwaarschijnlijk dat de minister zo’n besluit zal nemen.
Onder andere SGP, CDA en de PVV hebben minister Schouten opgeroepen om de ruimte tussen werkelijke productie en het plafond te gebruiken om knelgevallen te helpen, maar zij toonde zich daar niet toe bereid. „Er is geen ruimte om extra rechten of ontheffingen uit te geven aan bedrijven“, vertelde ze, „en ook is er geen ruimte om nu nog wijzigingen in het stelsel door te voeren.“ Daarbij wordt de speelruimte van Nederland om zomaar zijn eigen gang te gaan in het fosfaatdossier beperkt doordat er ook andere zaken spelen, gaf ze aan. Als Nederland op het gebied van fosfaatrechten zijn eigen zin doordrijft, zal het land daarmee goodwill verspelen op andere dossiers als de derogatie of de pulskorvisserij.
Barry Madlener (PVV) vindt echter dat de minister hier moet doorpakken. „Gewoon met de vuist op tafel slaan“, zegt hij. „Het is gewoon powerplay in Brussel. We moeten gewoon keihard voor onze belangen opkomen en niet alleen maar vriendelijk vragen of we alsjeblieft een beetje creatief met de regeltjes mogen omgaan.“