ABN Amro verwacht stijgende liquiditeit in 2025

Na een financieel lastig jaar in 2023 hebben melkveehouders in 2024 weer ruimte gekregen. De gemiddelde liquiditeit steeg van 21.500 euro naar 57.000 euro, blijkt uit transactiedata van ABN Amro. Ook het gemiddelde inkomen zat in de lift: WUR schat dit op zo’n 74.000 euro.

Toch kampte de sector met tegenslagen. De melkproductie daalde met 3 procent door onder meer een kleinere veestapel, matige ruwvoerkwaliteit en het blauwtongvirus. Vooral dat laatste liet op sommige bedrijven flinke sporen na, met langdurig lagere productie per koe. In de rest van de EU nam de productie licht toe (0,5 procent), terwijl de wereldwijde vraag sterk bleef. Dat dreef de melkprijs op: eind 2024 werd gemiddeld 57 cent per liter betaald, tegen 46 cent een jaar eerder.

Kosten onder druk, maar beheersbaar

Een punt van zorg blijft de mestafvoer, zeker bij bedrijven die in het verleden geen mest afvoerden en hun mest niet meer kwijt kunnen op eigen land. Nu de derogatie afloopt, groeit het mestoverschot. In 2024 voerde al 87 procent van de melkveehouders mest af, en in 2025 nemen die kosten waarschijnlijk verder toe: gemiddeld 1,5 tot 3 cent per kilo melk. Toch verwacht ABN Amro dat de hogere melkprijs deze stijging grotendeels opvangt.

Ook positief: de rente kan dalen. Een verlaging van 2 procentpunten zou bij een financiering van 1,50 euro per kilo melk ongeveer 3 cent per kilo schelen. Dit versterkt de liquiditeitspositie van bedrijven opnieuw.

Onzekerheid blijft rem op investeringen

Ondanks de financiële meewind blijven veel boeren volgens de bank voorzichtig. Dat komt vooral door blijvende onzekerheid over vergunningen, stikstofbeleid en ruimte voor ontwikkeling. Het ontbreekt aan langetermijnzekerheid, en dat maakt investeren risicovol.

Ook waterkwaliteit krijgt meer aandacht. Tegelijkertijd zijn er hoopvolle signalen. Innovaties zoals mestvergisting, het gebruik van Renure en duurzame melkstromen bieden perspectief. Agrarisch natuurbeheer opent daarnaast kansen voor bedrijven die inzetten op biodiversiteit en extensiever boeren.

Kloof tussen bedrijven groeit

Wat opvalt: de verschillen tussen bedrijven nemen toe. Melkprijs en kostprijs lopen verder uiteen, onder meer door deelname aan duurzame melkstromen, het niveau van dierenwelzijn en mate van weidegang. Ook de ligging van een bedrijf beïnvloedt ontwikkelmogelijkheden steeds meer.

De sector als geheel krimpt verder. De Lbv(+)-regeling, het afromen van fosfaatrechten per 2025 en de toenemende vergrijzing in de sector zorgen voor een dalende veestapel. Dat drukt het aanbod van melk en ondersteunt indirect weer de melkprijs.