Column: ‘Laten we voordat we weer een sector opofferen eerst de wetenschappelijk feiten op een rij krijgen’

Ze heeft veel medicijnen gekregen om haar beter te krijgen. Gelukkig gaat ze het overleven, maar Bertha 1 is niet meer geschikt om als opfok melkvee aan te houden. Dus we gaan afscheid nemen van Bertha 1. Samen met mijn man hebben we besloten om een volgend kalf geen Bertha te noemen, voor ons gevoel brengt dat ongeluk.

Wel zijn we gelukkig met het feit dat MKZ definitief niet in Nederland is aangetroffen. Ik kreeg bij het idee alleen al de rillingen. 2001 staat voor altijd in mijn geheugen gegrift. Een zwart gat waarvan je hoopt het nooit meer mee te maken. Wij zaten op het moment van het uitbreken van de MKZ-crisis in 2001 midden in de bedrijfsovername. Van de één op de andere dag ging alles op slot. Bedrijf en erf werden hermetisch afgesloten. Niks en niemand kwam op het bedrijf. We moesten drie dagen de melk weg laten lopen en de KI kon niet insemineren. Tot overmaat van ramp werd een bedrijf in een straal van 2 kilometer van onze boerderij verdacht van MKZ. Dan zit je toch met buikpijn en samengeknepen billen in de angst dat je eigen bedrijf moet worden geruimd. Gelukkig is het ons erf toen voorbijgegaan. Wat een groot drama was dat, de onmacht en de angst dat je misschien je eigen dieren moet ruimen. Voor de bedrijven die werden geruimd was de ramp niet te overzien. Grote kerels op het journaal met tranen in hun ogen omdat ze het schaap of geit van hun kinderen ook nog moesten afvoeren. Elke keer weer die vreselijke beelden op tv van grote knijpers die varkens of koeien oppakten om af te voeren. Dit vergeet ik nooit meer.....

Een soortgelijk verhaal speelt zich ook af in de geitenhouderij. Deze sector zit al 8 jaar op slot. In die tijd is er onderzoek gedaan naar een mogelijk verband tussen een licht hogere kans op longontsteking in een straal van 2 kilometer rond van geitenhouderijen. In 2018 stelde de gezondheidsraad vast dat er op basis de toen aanwezige statistieken geen verband kon worden aangetoond tussen de licht hogere kans op longontsteking in de buurt van geitenbedrijven. Daarom is men een vervolgonderzoek gestart. Uit dit onderzoek komt dat de aanwezige brede groep bacteriën vooral voorkomen in strooisel, in stalmest en in de stallucht. Maar is er dan wetenschappelijk bewijs dat deze bacteriën allen rond deze geitenbedrijven voorkomen? Want het zijn algemeen voorkomende bacteriën. Patiënten rond deze geitenbedrijven hadden deze bacteriën wel bij zich, maar niet vaker dan patiënten die verder weg wonen van de bedrijven. Bovendien was het voorschrijven van antibiotica- en ziekenhuisopname voor omwonende niet hoger. Lees het proefschrift van Inge Roof uit 2024 maar door. Daarbij komt ook nog dat er binnen een straal van 2 kilometer te weinig patiënten zijn om een goede analyse te maken.

Er namen 108 patiënten deel aan het onderzoek, terwijl je voor een goed onderzoek rond de 800 mensen nodig hebt. Nu worden er op tv en in de kranten oude feiten verteld die we vier jaar geleden ook al wisten. We denken dat het invloed heeft op de gezondheid, maar een direct verband tussen de geitenhouderijen en de 5,7 procent hogere kans op longontsteking daaromheen is niet gevonden. Dus adviseren de onderzoekers om over 3 tot 4 jaar opnieuw onderzoek te doen. Laten we voordat we weer een sector opofferen we eerst de wetenschappelijk feiten op een rij krijgen. In de provinciale staten hebben wij namens de fractie twee keer vragen gesteld. De laatste vragen kunnen elk moment worden beantwoord. We hadden goede hoop dat het moratorium (geitenstop) eraf zou kunnen. Met de onrust rond de laatste publicatie zijn we daar niet meer zo zeker van. Als ondernemer word je hier flink moedeloos van. Ik ben zelf geen geitenhouder, maar de moed zinkt je in de schoenen. Hoor en wederhoor zou wel zo prettig zijn. Het kabinet heeft nu de gezondheidsraad om advies gevraagd, ik hoop dat zij snel met helderheid komen.

---------------------------------------------------------------------------------------

Over Ingrid de Sain

Ingrid de Sain, melkveehouder in Schellinkhout, schrijft op persoonlijke titel en is ook fractievoorzitter van BBB Noord-Holland.