Eiwitopname eerste zestig levensdagen bepaalt succes als melkkoe

Met een kwalitatief goede melkpoeder kun je het kalf in de melkperiode goed voorzien in haar eiwitbehoefte. Rond het spenen wordt dat in de praktijk toch wel eens spannender. Daarom pleit Jacobi ervoor om minimaal twee weken de tijd te nemen om de melkgift af te bouwen. “Zo krijgt het dier de tijd om haar energie en eiwit uit vast voer te halen”, licht hij toe. Daarbij vindt de dierenarts dat de speenperiode geen groei hoeft te kosten. Sterker nog; in recent onderzoek (zie tabel ) ziet hij zelfs groeiresultaten van 1.400 gram in de week van spenen. “Als je de groei weet vast te houden, zie je dat kalveren ook gezonder blijven en de weerstand ook op een hoog niveau blijft”, ziet Jeroen Jacobi in de praktijk. “Als je 100 gram groei extra weet te realiseren bij jonge kalveren, staat dat voor 300 liter meer melk in de eerste lactatie als koe.”

Onbeperkt brok voeren belangrijk

“Onbeperkt brok voeren is de sleutel om het kalf ook rond spenen in haar eiwit- en energiebehoefte te voorzien.” Dat is de overtuiging van Jeroen, die dat ook terugziet in het onderzoek. “We zien een gemiddelde groei van 1.167 gram, waarbij de kalveren juist rond het spenen flink door blijven groeien.” Die groei wijt hij aan het onbeperkt aanbieden van jongveebrok in combinatie met gehakseld stro. “Vanaf week acht zien we dat de dieren twee kilo brok opnemen. Je ziet aan de groeiresultaten dat ze hierbij de energie en eiwit binnen krijgen dat ze nodig hebben.”

Kies het juiste ruwvoer

En hoe zit het dan met dunne mest, wat in de praktijkbeeld toch het schrikbeeld is bij onbeperkt brok voeren? “Bij dunne mest in deze fase wijzen we in de praktijk vaak onterecht naar de brok”, vindt de dierenarts. “Het is belangrijk om een specifieke jongveebrok te pakken. Bij voorkeur met een hoog eiwitniveau, zodat je echt op behoefte voert. Als je wel dunne mest ziet moet je breder kijken, zoals naar de ruwvoerbron.” Jacobi heeft daarbij voorkeur voor gehakseld stro. “Dat is constanter qua samenstelling dan hooi of luzerne. Daarnaast is hooi vaak te suikerrijk. Dit is belastend voor de darm, wat dikke darmverzuring en dus diarree op kan leveren. Het ruwvoer in de melk- en speenfase is niet bedoeld om te vullen, maar meer om de binnenwand van de pens te prikkelen. Door de kortere deeltjeslengte doet gehakseld stro dit optimaal.”

Geleidelijke overgangen

Naast het al eerder genoemde geleidelijk afbouwen van de melkgift, vindt Jacobi het belangrijk om ook huisvestings- en voerovergangen geleidelijk te doen. Daarbij houdt hij de stelregel ‘één verandering per keer’ aan. “In de ideale situatie speen je het kalf en blijft de huisvesting, groep en het voer gelijk. Na een week voer je een verandering zoals verplaatsen pas door. Weer een week later kun je een voerverandering doorvoeren”, geeft de dierenarts als laatste tip om kalveren ook rond spenen optimaal in hun behoefte te voorzien.