Topopbrengsten halen met vruchtwisseling

‘Topopbrengsten moet ik halen, met snijmais maar ook zeker van gras.’ Kees Bos is melkveehouder in Mensingeweer. Samen met beoogd opvolger Stefan melkt hij 100 koeien en heeft hij 35 hectare grond in gebruik. ‘We zijn vrij intensief en de grond is duur. Het gras gaat allemaal op, we moeten er dus bovenop zitten.’

De grondslag brengt de nodige uitdagingen met zich mee. De structuur is niet overal even goed na afgelopen winter, met veel neerslag en weinig vorst. Ook zijn veel nutriënten uitgespoeld. Kees Bos heeft voor de eerste snede daarom wat extra bemest. Met resultaat: ‘We hebben een mooie dikke snede eraf gekregen.’ De ervaren melkveehouder heeft veel gevoel bij de grasteelt, kuilmonsters zijn slechts ter bevestiging. ‘Als ik hark, weet ik al of ik er wel of niet van kan melken.’ Momenteel melken Kees en Stefan gemiddeld 30 liter per koe per dag.

Alles onder 1 bar

Waar Stefan zich hoofdzakelijk met de koeien bezighoudt, legt Kees zich toe op het veldwerk. ‘Mijn grond ploegen en gewassen zaaien vind ik prachtig.’ Kees is secuur en verwacht dat ook van anderen. ‘Je kunt de grond hier heel snel verpesten: hoe lichter de klei, hoe kwetsbaarder. Daarom wordt alles hier onder 1 bar gereden. Liever heb ik dat ze een uur extra rijden dan dat ze met de zware wagen over het jonge gras gaan.’

En droogte, wat doet dat met de zavelgrond? ‘Het gras blijft wel groen, maar er groeit geen massa. Dan schiet het in het zaad. Vorige zomer heb ik twee keer sprietjes gemaaid en in balen gewikkeld voor het jongvee.’

5 maaisnedes

Kees is zich zeer bewust van de meerwaarde van jong gras. ‘Elke 5 tot 6 jaar gaat alles op de kop. Dat kan ook doordat we teelt uitruilen met het bedrijf van de familie van Stefan. Eerder hebben we ook een aantal hectares 30 jaar oud grasland over kunnen nemen op zware klei. Waar we thuis vijf snedes konden maaien, kwamen er daar maar drie van af.’

Nu gaat er dus nieuw gras in, een Havera-mengsel. ‘Hier op de klei zaaien we meestal Havera 1 of 4, plus rode klaver. Soms meng ik 1 en 4 door elkaar. Dat is stevig gras en heeft een mooie opbrengst. De verhouding diploïde voor de draagkracht en tetra’s voor de smakelijkheid is mooi.’

Havera mengsels

In bedrijf

Met beoogd opvolger Stefan in maatschap

100 melkkoeien en bijbehorend jongvee

21 ha grasland, 16 ha maïs en 6 ha verhuur pootaardappelen (op dit moment)

Lichte klei/zavelgrond

Meer mais telen

Kees heeft de derogatie inmiddels laten vallen. ‘Dat kost me 300 kuub meer mestafzet. Maar ik wil geen 80 procent gras meer hebben, ik ga nu meer snijmais telen. We willen naar 50 / 50. Nu is dat uit nood geboren, maar we vinden mais ook een mooi product, bovendien leent de grond zich er goed voor. Logistiek is het ook prettig; in één dag heb je de sleufsilo vol.’

Kruidenrijk op de klei

Van kruidenrijk grasland wordt Kees Bos nog niet heel enthousiast, maar omdat hij meedoet aan Koe Bewust van A-Ware moet hij toch iets ondernemen op dit gebied. Marwin Jonker van WPA-Robertus adviseert hem daarbij. ‘Als Kees kruidenrijk wil inzaaien, dan moet hij eigenlijk ander gras gaan telen, een schraler mengsel. Havera 1 en 4 willen te graag groeien en verdrukken de kruiden. Vervolgens moet je het ook extensief beheren, weinig bemesten. Lastig, want Kees wil wel opbrengst hebben.’

Om te voldoen aan de eisen van de melkfabriek wordt twee kilo LG Graslandkruiden per hectare gemengd door het graszaad. ‘Kruiden zijn relatief duur in aanschaf. Maar bij zoveel liter waarop je 1,5 cent extra krijgt – kan het zeker uit.’