Melkveehouder Jacob Jacobi:
Video: ‘Met RumiBEO pensverzuring succesvol aangepakt’
Praktijkproef met RumiBEO op melkveebedrijf Jacobi
De melkkoeien op het melkveebedrijf van Jacob Jacobi uit Westhem (F.) kampten in 2023 langdurig met pensverzuring. De melkveehouder zag dunne mest met veel onverteerde resten terug in de stal. Daarnaast was de algehele diergezondheid van de veestapel minder. Ook voeradviseur Edith Galama van Hoogland BV merkte de pensproblemen op. “Naast de onverteerde resten vonden we ook vetdeeltjes terug in de mest. Ook zat er minder glans op de koeien. Dan weet je dat het niet lekker loopt.”
Snelle kuil geeft problemen
“De problemen die we zagen in de stal, duidden al snel op pensverzuring”, constateert Jacobi. Galama vult aan, “Kijk je naar het rantsoen dat hier gevoerd wordt – hoog aandeel kuilgras – dan komt pensverzuring niet uit de lucht vallen. Vooral een snelle en suikerrijke kuil kan voor problemen zorgen.”
Aanpassen van het rantsoen is niet zomaar gedaan, zeker niet op korte termijn. “We proberen zoveel mogelijk uit gras te melken. Ik kan mijn graskuil niet zomaar vervangen, en mais verbouwen is hier op de zware klei geen optie”, aldus Jacobi.
Nieuwe aanpak
Een logische vervolgstap was het inzetten van reguliere producten zoals natriumbicarbonaat of magnesiumoxide buffers. “Helaas had dit niet het gewenste effect, dus zochten we een andere manier om langdurige pensverzuring aan te pakken”, licht de voeradviseur toe. In diezelfde periode was Hoogland BV betrokken bij de ontwikkeling van een nieuw product tegen pensverzuring, RumiBEO. Paul Fransen, Technical Business Manager bij Volac International, licht toe, “Na acht jaar onderzoek en ontwikkeling in het laboratorium en in de praktijk, was het tijd om RumiBEO op grotere schaal in de Nederlandse praktijk te testen. Hiervoor had ik Hoogland benaderd en zo kwamen we bij Jacobi terecht.”
Verhaal gaat verder onder het kader
RumiBEO pakt pensverzuring aan door de pensflora te verbeteren
RumiBEO bestaat uit een speciale combinatie van drie essentiële oliën die melkzuurvormende bacteriën in de pens remmen. Doordat er minder melkzuur in de pens komt, wordt pensverzuring voorkomen. RumiBEO pakt dus de bron aan: de melkzuurvormende bacteriën. Daarnaast stimuleert het de bacteriën die melkzuur om kunnen zetten in propionzuur, dit verhoogt de melkproductie én verlaagt de methaanuitstoot.
De werking van RumiBEO is anders dan traditionele buffers, zoals natriumbicarbonaat en magnesiumoxide, welke gericht zijn op het neutraliseren van het melkzuur. RumiBEO pakt de melkzuurvormende bacteriën aan, waardoor de pH in de pens minder laag wordt.
Betere vertering
In deze minder zure omgeving gedijen de belangrijke vezelverterende bacteriën beter zodat zij ruwvoer voldoende kunnen afbreken. Zo kan een koe de voedingsstoffen beter benutten en komen er minder onverteerde voerdeeltjes in de mest.
Geleidelijk beschikbaar
Naast de samenstelling van de essentiële oliën, is de effectieve werking ook te danken aan de dubbele coating. Deze unieke producteigenschap zorgt ervoor dat die essentiële oliën na opname geleidelijk in de pens vrijkomen. Door deze ‘slow release’ is het product ongeveer 8 uur actief in de pens.
Aanmaak propionzuur
RumiBEO bevat een prebioticum op basis van een gistcomponent die ervoor zorgt dat pensbacteriën meer melkzuur in de pens omzetten in propionzuur. Dit vluchtige vetzuur kan een koe benutten voor de productie van melk in tegenstelling tot melkzuur. Dit maakt dat een koe meer energie uit het voer kan halen en benutten voor de productie van melk. Als neveneffect verlaagt dit de methaanuitstoot.
Na-ijl effect
De werking van RumiBEO is gebaseerd op het gezonder maken van de pensflora door melkzuurvormende bacteriën te beperken. Als de pensflora eenmaal gezond is, duurt het even voordat de melkzuurbacteriën weer floreren. In de praktijk is dan ook een na-ijl effect zichtbaar nadat het voeren van RumiBEO is gestopt.
Betere mestkwaliteit
Tijdens het voeren van RumiBEO zag melkveehouder Jacob Jacobi al snel veranderingen in de mest. Die werd dikker en er zaten minder voerresten in. Na het analyseren van de resultaten (zie Grafiek 1 en Tabel 1) zag hij welk positief effect RumiBio op de melkproductie heeft. Bij de controlegroep daalde de productie licht, terwijl bij de RumiBEO-groep in dezelfde periode de productie juist omhoog ging. Ook voeradviseur Edith Galama was positief verrast. “De cijfers liegen er niet om, de hogere melkproductie wijst erop dat de koeien het rantsoen beter hebben kunnen benutten. De penswerking is dus verbetert. Ik zag ook weer meer glans op de koeien.”
Hoe zet je RumiBEO in?
Edith Galama ziet potentie in het product op basis van de resultaten van het onderzoek. “Bij melkveehouders die langdurig last hebben van pensverzuring onder de koeien, kan RumiBEO echt een uitkomst zijn. We bekijken natuurlijk eerst het basisrantsoen kritisch en testen waar nodig op mycotoxinen in het rantsoen. Toch moeten wij op basis van de graskuilen die er zijn, rantsoenen berekenen. Zit hier een hele snelle suikerrijke kuil tussen, dan kunnen we met RumiBEO hierop anticiperen”, legt de voeradviseur uit. Jacobi stemt daarmee in, “Ik kan mijn graskuil niet zomaar vervangen, en mais verbouwen is hier geen optie. Nu ik de resultaten gezien heb, overweeg ik RumiBEO in te blijven zetten.”
Is het rendabel?
Dan is de volgende vraag: wat levert het op? Fransen laat er op basis van de verzamelde productiegegevens tijdens de proefperiode een rekensommetje op los. “Gedurende 54 dagen kregen de melkkoeien 50 gram RumiBEO per dag. Daarna is er nog voor 30 dagen data verzameld, om het ‘na-ijleffect’ te meten. De gemiddelde dagproductie verbeterde met 1,77 kg meetmelk ten opzichte van de controlegroep. De totale kosten van RumiBEO bedroegen € 10,80 (54 x 50 gram, € 4 per kg). Met 149 kg meetmelk meer (54 x 1,77 kg) en een prijs van € 0,40 per kg meetmelk, levert de melk € 59,60 meer op. Dit komt neer op een rendement van ruim 450%, rekent Fransen uit. “In de situatie van Jacobi is het een heel interessante investering. Niet op alle bedrijven pakt het zo gunstig uit als hier. Dat verschilt van bedrijf tot bedrijf”, concludeert Fransen.
Resultaten praktijkproef
In grafiek 1 en tabel 1 staat de gemiddelde meetmelkproductie per dag voor, tijdens en na de proefperiode weergegeven. De RumiBEO-groep laat een duidelijke verbetering ten opzichte van de controlegroep zien. De resultaten van de proefperiode zijn opgesplitst in twee periodes. “Vaak zien we bij soortgelijke producten op korte termijn wel effect, maar valt de pens na 28 dagen weer terug in oude staat. De proefresultaten van RumiBEO laten echter een positief effect, ook na 28 dagen, op de meetmelkproductie zien”, licht Paul Fransen toe.
Na de proefperiode ligt de meetmelkproductie van de RumiBEO-groep hoger dan voor de proef begon. “Dit geeft het na-ijleffect van het product weer”, verklaart Fransen. “Het pensmilieu heeft zich tijdens de proefperiode kunnen herstellen, waardoor ook na het voeren nog effecten op de meetmelkproductie te zien zijn.”