'Hartverscheurend, maar wel de juiste beslissing'
Video: Brit Steve Evans stopt na verlies van 240 koeien aan TBC
„Hier eindigt voor onze familie een reis van meer dan 100 jaar”, zo zegt Evans terwijl hij de 480 lege boxen filmt. Hij boert in de buurt van Haverfordwest in het graafschap Pembrokeshire, in het meest westelijke puntje van Wales. „Het is de juiste beslissing geweest, zowel voor mijn eigen mentale gezondheid als die van ons als gezin, maar het is wel hartverscheurend. Het gaat door merg en been, het is avond nu, maar de stallen zijn leeg, er is geen dier te zien.”
Het bedrijf is verkocht, over een dag of 20 is de overdracht, vertelt hij. „Dit bedrijf is al vier generaties in onze familie. Hier eindigt onze hele manier van leven. Ik loop hier met enorm gemengde gevoelens. Ja, ik ben bezorgd over wat de toekomst brengen zal. Maar voor onze eigen geestelijke gezondheid was dit absoluut het juiste om te doen.”
‘Enige juiste beslissing’
De runder-TBC heeft een zeer groot aandeel in de beslissing gehad, vertelt hij. „We hebben zó veel dieren verloren… Dit was de enige juiste beslissing om ons uit deze catastrofale situatie te trekken. Hoe idioot, hoe zwaar en hartverscheurend het ook is: het was absoluut het juiste om te doen.”
Aan het eind van het filmpje bedankt hij alle mensen die de familie Evans hebben gebeld of berichtjes hebben gestuurd, om te vragen hoe het met hen ging, en om hulp aan te bieden mocht dat nodig zijn. „Dat waarderen we echt enorm, ik, mijn ouders, en mijn jongste zoon die thuis is, ook.” Hij besluit met: „Maar voor de familie Evans is het op deze boerderij nu over en uit.”
Schade bijna 36.000 euro per maand
Tegenover het Britse vakblad Farmers’ Weekly vertelt de ex-melkveehouder dat het bedrijf sinds maart 2023 meer dan 240 koeien verloor aan rundertuberculose. Dat betekende een schadepost van ongeveer 30.000 pond (bijna 36.000 euro) per maand.
Dat had niet alleen een grote impact op de rentabiliteit van het bedrijf, maar ook op zijn geestelijke gezondheid. Hoewel hij van jongs af aan niks liever wilde dan boeren, verloor hij hierdoor uiteindelijk zijn liefde voor het vak, vertelt hij. „Als je te maken hebt met een ziekte waar je zo weinig controle over hebt in termen van management, en met een gebrek aan controle waar we in de zuivelindustrie mee te maken hebben, eist dat uiteindelijk zijn tol.”
Dassen-TBC-problematiek
De dassen-TBC-problematiek ettert al jaren in Groot-Brittannië, vooral in Wales en het zuidelijk deel van Engeland. De Welshe melkveehouder, en veel collega’s met hem, vinden dat de regering van Wales veel te weinig doet om runder-TBC terug te dringen. De ziekte wordt door wilde dassen verspreid, maar het (grootschalig) opruimen van de knuffelbare zwart-witte dieren ligt uiteraard gevoelig. Natuurliefhebbers – met Queen-gitarist Brian May voorop – lobbyen voor het behoud van de dassen. Sir Bryan May waagde zelfs te stellen dat de das eigenlijk niet of nauwelijks een rol speelt in de verspreiding van de ziekte, wat weer kwaad bloed zette in de melkveesector. De regering moet hier tussendoor schipperen, wat leidt tot een halfslachtige aanpak, aldus de boeren.
De laatste officiële kwartaalcijfers voor runder-TBC laten dan ook zien dat het aantal besmette runderen dat in Wales is geslacht, tussen juli 2023 en juni 2024 met bijna 25 procent is gestegen. In totaal werden er 11.789 besmette dieren afgevoerd - het hoogste niveau sinds 2009.
Tekst: Gineke Mons
Gineke Mons (1970) groeide op op een biologisch melkveebedrijf in Gelderland. Na haar studie journalistiek werkte ze 13 jaar bij het Agrarisch Dagblad. Sinds 2008 is ze freelance (landbouw)journalist, met het accent op veehouderij en diergezondheid.
Beeld: Steve Evans
Bron: Farmers' Weekly