Boeren laten geld liggen bij het verduurzamen van hun boerderij

Het rapport wijst twee belangrijke obstakels aan die de verduurzaming belemmeren: lage winstmarges en onzekerheid over toekomstig beleid en regelgeving van de overheid. Boeren verdienen vaak te weinig aan hun producten om de kosten van verduurzaming te kunnen dekken, en ze weten niet zeker welke regels in de toekomst weer gaan gelden, waardoor ze zulke grote investeringen niet kunnen en/of willen doen.

Koplopers en pioniers

Toch zijn er uiteraard ook boeren die wel omschakelen naar duurzamere bedrijfsmodellen. Het rapport van de WUR noemt deze boeren de ‘koplopers en pioniers’. Zij vormen volgens de onderzoekers een belangrijke groep, omdat zij met hun ervaringen andere boeren kunnen laten zien wat werkt en wat niet. De succesverhalen van deze boeren kunnen het vertrouwen in financieringsregelingen vergroten.

Er zijn diverse regelingen beschikbaar die boeren kunnen ondersteunen bij hun omschakeling, zoals het Investeringsfonds Duurzame Landbouw en het Borgstellingskrediet voor de landbouw. Deze regelingen bieden leningen met gunstige voorwaarden, zoals lage rentes of een aflossingsvrije periode. Toch blijkt uit het rapport dat deze regelingen voor veel boeren niet voldoende zijn om hen te overtuigen de stap naar verduurzaming te zetten.

Stapsgewijs verduurzamen

Veel boeren kiezen er liever voor om stapsgewijs te verduurzamen in plaats van direct een ‘ingrijpende verandering’ van de bedrijfsvoering te omarmen. Deze aanpak biedt meer flexibiliteit en vermindert de financiële druk, maar het rapport waarschuwt dat dit niet altijd genoeg is om de ambities van de overheid te halen. Er is een risico dat boeren halverwege afhaken als de omstandigheden verslechteren. Betere marges op landbouwproducten en duidelijker beleid vanuit de overheid zijn dus nodig. Pas als deze voorwaarden verbeteren, zullen meer boeren waarschijnlijk bereid zijn om te verduurzamen en gebruik te maken van de beschikbare financieringsmogelijkheden.