Column: Nieuwe windrichting

In het hoofdlijnakkoord lees ik tussen de zinnen door de trots voor de boeren, vissers en tuinders in Nederland en dat is verfrissend. Uit de barre fietstochten door de polder weet ik wel dat het hopen op wind mee verraderlijk is. Dikke wind tegen op de heenweg geeft nul garantie op wind mee terug. Gaan we met deze coalitie de wind wel weer in de rug krijgen?
Amper iets opgeleverd
Dat er behoefte is aan een andere politieke wind in Nederland moge duidelijk zijn. Ook in mijn eigen omgeving hebben weinig mensen op coalitiepartijen van het vorige kabinet gestemd. Terugkijkend op de afgelopen periode is dat, vanuit landbouw bezien, geen verrassing. Het heeft plat gezegd amper iets opgeleverd voor opvolgers met energie en een open blik, die willen bijdragen aan de toekomst van de landbouw, de blijvers. Voor de stopper is er ten minste nog een regeling opgetuigd. Nog niet uitgevoerd overigens.
Met het onverwachte aannemen van de Natuurherstelwet in Brussel kijk ik hoopvol richting de nieuwe bewindslieden. Kan minister Wiersma een passende Nederlandse invulling van deze wet formuleren? En voorkomen dat we bij de implementatie (politiek) stoer doen, en een generatie later alles klemzetten omdat we wel praten, maar geen resultaten leveren op basis van het zelf opgezette systeem?
Weeïgheid NPLG
Ook de weeïgheid van het NPLG: de worstelingen bij de provincies om de klimaat-, stikstof- en waterdoelen via gebiedsprocessen te behalen, in hoog tempo en zonder gepaste middelen kan wel wat frisse wind gebruiken. Net als de PAS-melders, interimmers en andere knelgevallen die met lede ogen aankeken hoe de vorige bewindspersonen de dikke rijen vakantiegangers op Schiphol wél wilde ondersteunen.
Toch laten de eerste contouren van deze frisse politieke wind ook doorschemeren dat het niet alleen maar roze wolken zijn. Geld voor de gebiedsgerichte aanpak lijkt er niet meer te zijn, terwijl maatwerk op gebiedsniveau, met mensen en praktijkkennis uit het gebied, in mijn optiek een belangrijke ontwikkeling is naar een passender landbouwbeleid (incl. doelsturing).
Problemen vooruitschuiven
En een oplossing voor de mestproblematiek is nog niet in zicht. Minister Wiersma zegt na haar eerste bezoek aan Brussel met een charmeoffensief te komen. Tot die tijd pleit de BBB voor extra opslag op onder andere de Maasvlakte. Volgens mij is dat een verkapte manier van problemen vooruitschuiven, iets van waaruit dit probleem ook weer is voortgekomen. Met de verdere derogatieafbouw de komende jaren is het de vraag of de oplossing tijdig komt om (jonge) boeren voldoende handelingsperspectief te bieden. En was het écht zo’n gek idee om potentiële stoppers te verleiden hun stopmoment te vervroegen om druk van de mestmarkt te halen?
Een nieuwe politieke wind is zeer welkom na een periode van onevenredig vaak wijzen naar de agrarische sector als de boosdoener. Ondanks de genoemde mitsen en maren wens ik minister Wiersma heel veel succes in haar ambt. Hopelijk laat deze nieuwe politieke wind de molen ferm draaien.
Amber Laan
Amber Laan schrijft maandelijks een column voor de website van Agraaf. Ze maakt sinds eind 2020 deel uit van een maatschap met haar ouders Bianka en Robert en haar jongere zus Emma. Gezamenlijk runnen zij een melkveebedrijf met 80 koeien op 65 hectare grond in Polder Zeevang, een aangewezen Natura 2000-gebied Zeevang in Laag-Holland (NH). Gezien deze hoeveelheid grond zijn Amber en haar familie druk bezig om de extensivering van hun bedrijf nog meer vorm kunnen geven, gekoppeld aan een gezond verdienmodel.
Onlangs behaalde ze haar master Bestuur en Beleid, gericht op de landbouwsector, aan de Universiteit Utrecht. Haar bachelor agrarische economie en beleid had ze daarvoor in Wageningen gedaan. Ze is ook voorzitter bij het Hollands Agrarisch Jongeren Kontakt en adviseur duurzame landbouw bij Schuttelaar & Partners. Amber Laan is te volgen op Twitter: @Amberlaan7.
Tekst: Amber Laan
Beeld: Susan Rexwinkel