TNO publiceert adviesrapport aanleveren emissiedata voor effectief toezicht stalvergunningen

Sinds de uitspraak van de Raad van State in 2022 over emissiearme stallen, is de vergunningverlening voor deze stallen vrijwel tot stilstand gekomen en dat heeft veel te maken met de verschillen tussen de gemeten en daadwerkelijke emissiewaarden van technieken die op de RAV-lijst staan. Niet meer sturen op de zogenaamde middelenvoorschiften volgens de RAV-lijst, maar richten op doelsturing, waarbij de veehouder zijn emissiedoelen vastlegt in een vergunning, maar dan moeten die emissiedoelen wel kunnen worden gecontroleerd.

Continue emissiemetingen

Dankzij nieuwe sensortechnologieën wordt het nu mogelijk om continu en betrouwbaar ammoniakemissies op veehouderijbedrijven te monitoren. Dit maakt het mogelijk om stallen te vergunnen op basis van continue emissiemetingen met een vastgelegd emissieplafond.

In januari 2024 publiceerde Wageningen University & Research (WUR) een rapport met richtlijnen voor het meten van emissies uit stallen. TNO heeft nu, met subsidie van het Ministerie van LVVN (Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur), onderzocht hoe veehouders data effectief kunnen aanleveren aan toezichthouders. Dit adviesrapport werd op 9 juli aangeboden aan Elbert Roest, voorzitter van het regieorgaan ‘Versnellen innovatie emissiereductie duurzame veehouderij’.

Emissie per kwartaal

Belangrijke aanbevelingen van TNO zijn preventieve maatregelen zoals het drie keer per jaar aanleveren van meetdata, zodat toezichthouders tijdig kunnen controleren. Daardoor kunnen er passende maatregelen worden genomen om te zorgen dat de veehouder de emissie onder het vergunde emissieplafond houdt.

Daarnaast adviseert TNO om in plaats van gedetailleerde metingen per uur, dag of week, alleen de geaggregeerde emissie per kwartaal te rapporteren. Voor het toezicht is er op dit moment geen noodzaak om in detail het verloop van de emissie te kennen. Veehouders moeten gedetailleerde meetdata en metadata bewaren voor een bepaalde periode (bijvoorbeeld 5 jaar) voor diepgaandere analyses.

Werking monitoringsysteem

Om met vertrouwen toezichtsbeslissingen te kunnen nemen, is vertrouwen in de goede werking van het monitoringsysteem noodzakelijk. Het rapporteren van belangrijke gebeurtenissen zoals kalibraties en storingen is daarom van belang. Tussen verschillende bevoegde gezag-organisaties bestaat een groot verschil in automatiseringsniveau. Data-aanlevering moet daarom zowel geautomatiseerd als handmatig gaan. Hiervoor is een JSON-schema opgesteld als datamodel.

Doelschriftvergunning voor ammoniakemissies

Deze richtlijnen dragen bij aan effectief toezicht op een doelschriftvergunning voor ammoniakemissies. Hierbij zijn de doelen en randvoorwaarden vanuit veehouder en meetinstanties in de balans meegewogen. De systematiek van doelvoorschriftvergunningen voor stalemissies is nog erg nieuw. De eerste ervaringen met deze manier van werken is daarom een leerproces voor alle betrokken partijen. De verwachting is dat de eerste vergunningstrajecten met dit advies een basis hebben om mee van start te gaan. De lessen uit de eerste ervaringen met deze manier van werken zijn input voor doorontwikkeling van de manier van data-aanlevering.

Download hier het adviesrapport