Video: Pensverzuring kost melk: hoe zit dat?
Acidose bij koeien
“Door pensverzuring zijn koeien minder fit en produceren ze minder melk,” vertelt Jacques, “Dit komt door een te lage pH in de pens. Deze zure omgeving doodt de natuurlijke bacteriën en zorgt ervoor dat koeien minder gaan eten.” Kauwen en herkauwen spelen een essentiële rol in het natuurlijke mechanisme van koeien om de pH-waarde in hun pens te reguleren. Hierbij werkt het speeksel, dat rijk is aan bicarbonaat, als een natuurlijke buffer. Herkauwen stimuleert de aanmaak van bicarbonaat. Een goed rantsoen is dus van groot belang om de pens gezond te houden.
Symptomen pensverzuring koe
Wanneer de pH onder de 5.6 daalt, raakt de darmflora verstoord en kan er gesproken worden van subacute ruminal acidoses (SARA), ook wel pensverzuring en pensacidose genoemd. Hoe kun je vaststellen of dit proces gaande is bij jouw melkvee? Jacques somt de symptomen op: “Pensverzuring kun je herkennen aan een verlaagde voeropname, waterdunne diarree, verlaging van de melkgift, het melkvetgehalte en onverteerde voerresten met belletjes op de mest.” Hij voegt toe: "Minder mest en koeien van streek zijn duidelijke tekenen van pensverzuring."
Oorzaken pensverzuring
Daling van de pH ontstaat door het langdurig vrijkomen van vluchtige vetzuren, meestal door een rantsoen met een hoge energiedichtheid en snelle koolhydraten. Snel verteerbare kuilen met een hoge VCOS (verteringscoëfficiënt) zijn een groot risico voor pensverzuring. Hittestress, wat kan optreden bij temperaturen boven de 20 graden Celsius, kan ook pensacidose veroorzaken. In warme periodes is de kans op pensverzuring groter, omdat de verhouding tussen krachtvoer en ruwvoer kan uiteenlopen.
Pensbuffers voor gezonde darmfora en hogere melkproductie
Wat kun je doen om pensverzuring te voorkomen? "Veehouders kunnen overwegen om preventieve toevoegingen aan het rantsoen te geven, zoals een pensbuffer," adviseert Jacques. Hij benadrukt: "Het zijn geen wondermiddelen. Pensbuffers helpen de zuurproductie in de pens te stabiliseren." Pensbuffers hebben hierdoor een positief effect op de gezondheid van het melkvee. Gezonde darmflora zorgt er namelijk voor dat koeien meer eten, waarbij het kauwen de productie van bicarbonaat op natuurlijke wijze stimuleert. Bovendien heeft onderzoek aangetoond dat pensbuffers, naast een hogere pens-pH, ook zorgen voor een verbetering van de droge stof opname en een hogere melkproductie, vooral tijdens periodes van hittestress.
Heb jij na deze video nog vragen? Of wil je meer weten over pensverzuring, de verschillende soorten pensbuffers en wat die voor jou kunnen betekenen? Neem dan contact op met Jacques Koops, specialist mineralen of lees meer in de kennisbank van BTN De Haas.
Bekijk ook de eerste video in de "Hoe zit dat..?!" reeks, Toxine in de kuil
Tekst: Jacques Koops