30 hectare extra leefgebied weidevogels in Wassenaarse Polder

‘Boeren en Twickel werken al een aantal jaar aan het behoud van weidevogels op de gronden van de stichting in Wassenaar’, aldus de provincie Zuid-Holland in een toelichting op het feestelijke moment. ‘Dat is de reden waarom zij een aantal jaar geleden een kleine weidevogelpolder hebben ingericht, in nauwe samenwerking met Hoogheemraadschap Rijnland. Het resultaat was dusdanig goed dat de partijen hebben gekeken of uitbreiding mogelijk was.’

Waterpeil verhoogd

Om het landschap weer geschikt te maken voor weidevogels is het waterpeil de Wassenaarse polder in het broedseizoen - met toestemming van het waterschap - met ongeveer 20 centimeter verhoogd. Zuid-Holland: ‘Bij dit nieuwe waterpeil ontstaat de gewenste variatie: ondiepe plassen en drassige stukken, terwijl er ook een stuk droog blijft. Boeren passen hun maaibeheer aan en maaien de weides pas na half juni. Met een zogenaamd overgangsbeheer wordt er gewerkt aan meer kruidenrijk grasland zodat de vogels hun kuikens rustig kunnen grootbrengen.’

Mozaïek van grond

De Groene Klaver heeft daarbij richting gegeven voor de juiste inrichting - een mozaïek van natte stukken, langer gras en korter gras. Stichting Twickel voerde vervolgens samen met aannemer Rulo de inrichting, zoals de aanleg van stuwtjes om het waterpeil te regelen uit. De inrichtingsmaatregelen zijn bekostigd vanuit een provinciale subsidieregeling gericht op het verbeteren van het leefgebied voor boerenlandvogels zoals de grutto en patrijs, legt Zuid-Holland uit. Het beheer wordt door de boeren gedaan die daarvoor een vergoeding krijgen vanuit het agrarisch natuur- en landschapsbeheer van de Groene Klaver. Het geld hiervoor komt ook van de provincie voor agrarisch natuur en landschapsbeheer. De uren die de medewerkers van de Groene Klaver en stichting Twickel hebben gemaakt voor de planvorming, coördinatie en begeleiding van de uitvoering waren voor eigen rekening van deze organisaties.

Twee jaar

De procedure die de Groene Klaver en Twickel in gang zette, nam in totaal twee jaar in beslag. ‘Allereerst moest het Hoogheemraadschap van Rijnland instemmen, omdat een dergelijke verhoging van het waterpeil namelijk de buffercapaciteit voor calamiteiten vermindert’, meldt Zuid-Holland verder. ‘Ook de boeren die de grond in gebruik hebben moesten instemmen. Weidevogelbeheer heeft namelijk gevolgen voor de hoeveelheid voer voor de koeien waar ze op kunnen rekenen.’ De provincie Zuid-Holland moest als financier van het project goedkeuring verlenen, en tot slot moesten een aantal eigenaren van aanliggende grond instemmen.

Rolverdeling

Agrarisch collectief De Groene Klaver was vervolgens het aanspreekpunt voor de provincie en zorgde voor de financiële administratie. Stichting Twickel heeft de uitvoering van de inrichting op zich genomen, coördineerde het overleg met alle belanghebbenden en zorgt als grondeigenaar voor de uitgifte van de grond in pachtcontracten. ‘Voor het beheer (zoals plas-dras, uitgesteld maaien) sluit het agrarisch collectief contracten af met de boeren die de grond in gebruik hebben’, legt de provincie verder uit. ‘Deze contracten bevatten afspraken over beheer en de vergoeding per hectare.’ Er zijn drie boeren in het gebied actief die de grond pachten van Stichting Twickel.

Plannen voor uitbreiding

In 2023 lag er in Zuid-Holland ongeveer 17.000 hectare aan agrarisch natuurbeheer voor boerenlandvogels en zo’n 4.140 hectare aan natuurgebieden voor weidevogels. De provincie zet minimaal 170 hectare grond in voor weidevogeldoelen, en er zijn plannen om die gebieden uit te breiden. ‘Het gaat namelijk niet goed met de boerenlandvogels in Zuid-Holland, signaleert de provincie tot slot. Om de aantallen te laten groeien heeft de provincie samen met partners het Actieplan Boerenlandvogels opgesteld.