Hittestress; hoe houd ik het celgetal onder controle?

De belangrijkste veroorzakers van mastitis zijn bacteriën. Zodra deze infectieuze organismen via het speenkanaal de uier binnendringen, wordt het immuunsysteem in werking gezet. Als het afweersysteem door bijvoorbeeld hittestress of een negatieve energiebalans niet op orde is, is de kans groot dat de mastitisverwekker de strijd wint en de koe last krijgt van een uierontsteking. De weerstand op peil houden is dus een belangrijk wapen in de strijd tegen mastitis. Naast kwalitatief goed ruwvoer zorgt een juiste dosering van organische mineralen, vitamines en sporenelementen voor een goede ondersteuning van de weerstand.

Pensverzuring ligt op de loer

Op tijd het rantsoen aanpassen en aanvullen met een pensbuffer, al dan niet met extra ondersteuning voor de weerstand en de darmen, verkleint de kans op pensverzuring en helpt om de weerstand op peil te houden. Toevoegen van levende gisten zorgt voor ondersteuning van de pens pH en dragen bij aan een efficiëntere benutting en vertering van het rantsoen. Inzet van een pensbestendig vet helpt om aan de energiebehoefte van het dier te voldoen. Tijdens hitteperiodes staan koeien langer, maar ook pensverzuring trekt een zware wissel op de klauwgezondheid. Extra biotine helpt bij de ondersteuning van de klauwgezondheid. Let tijdens het uitkuilen goed op broei- en schimmelvorming. Inzet van een mix van zouten en zuren helpt bederf van het rantsoen tegen te gaan waardoor het rantsoen fris en stabiel blijft en voederwaardeverlies wordt beperkt.

Koe of omgeving

Terug naar de bacteriën. Grofweg kunnen we deze onderverdelen in koegebonden bacteriën, die met name tijdens het melken worden overgedragen, en omgevingsgebonden bacteriën. De naam zegt het al; deze bevinden zich met name in de leefomgeving van de koe en verspreiden zich tussen de melkbeurten. Omgevingsgebonden bacteriën worden vaak in relatie gebracht met klinische mastitis. Daarnaast hebben we nog bacteriën die zowel op de koe als in de omgeving (over)leven.

Wie is de boosdoener?

Belangrijk is het te weten welke bacteriën op uw bedrijf de mastitis verwekken, zodat deze gericht aangepakt kunnen worden. Jaarlijks een aantal monsters bacteriologisch laten onderzoeken, geeft al een goede indruk van welke kiemen op uw bedrijf een rol spelen, zodat u doelgericht preventieve acties kunt ondernemen.

Volgens vast protocol

Een belangrijk aspect in de uiergezondheid is de melkprocedure. Werken volgens een vast protocol levert niet alleen tijdwinst op, maar heeft ok een positief effect op de productie en de gezondheid. Zeker bij een hoge infectiedruk, vaak in de zomerperiode, is het aan te raden de spenen vóór het melken te reinigen met een voorschuimmiddel of vochtige voorbehandelingsdoekjes. Minimaliseer de overdracht van de bacterie door het dragen van melkershandschoenen en door iedere koe met een schoon doekje voor te behandelen. De tepelvoering is het eerste contact tussen koe en melkmachine. Tijdig vervangen, na 2.500 melkingen, voorkomt dat bacteriën zich in haarscheurtjes en slijtageplekken ophopen. Een melkrobot voert zo'n 150 tot 200 melkingen per dag uit, dus dat is al na twee tot drie weken! Een silicone tepelvoering heeft een langere levensduur.

Aan dippen valt niet te tippen

Een hele belangrijke preventieve maatregel is het desinfecteren van de spenen na het melken. Minimaal driekwart van de speen moet worden bedekt met een speendesinfectiemiddel. In dat opzicht is het dippen van de spenen het meest effectief. Reinig na elke melkbeurt de dipbeker, zodat u iedere melkbeurt met een schone en droge dipbeker kunt starten. Kiest u voor sprayen, kies dan een goed spraybaar product. Controleer regelmatig de instellingen van uw sprayer of melkrobot, zeker als u merkt dat het verbruik van de spray verandert. Zeker in de zomerperiode raden we speendesinfectiemiddelen op basis van chloordioxide aan. Deze doden bacteriën het snelst en het meest effectief, laten geen residu achter in de melk en door de werking is resistentie niet mogelijk. De verschillen tussen de werkzame stoffen in dip- en spraymiddelen leggen we hier uit.